چرا قانون مالیات بر عایدی سرمایه را با عنوان مالیات بر سوداگری و سفته بازی می‌شناسیم؟
چرا قانون مالیات بر عایدی سرمایه را با عنوان مالیات بر سوداگری و سفته بازی می‌شناسیم؟، اصولا دارایی‌هایی همچون زمین، خوردو، طلا و ارز در اقتصاد برای استفاده و نه برای سرمایه گذاری و خرید و فروش مکرر ایجاد شده‌اند اما زمانی که سرمایه در گردش جامعه به جای تولید به سمت و سوی سوداگری و در اصلاح اقتصادی سفته بازی روی می‌آورد باعث تورم یا حباب قیمیتی در جامعه می‌شود از این رو دولت برای جلوگیری از این بحران مالیات بر عایدی سرمایه را در قانونی تحت عنوان مالیات بر سوداگری و سفته بازی به تصویب رساند تا بتواند باعث شود میل به خرید و فروش دارایی سرمایه‌ای کاهش پیدا کند و سرمایه در گردش به سمت تولید سوق پیدا کند.
بر همین اساس قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی، مصوب 1404/05/14 به شماره 13/35960 ، که براساس نوسان‌گیری و ایجاد التهاب در بازارهای مختلف از جمله طلا، ارز، ملک و خودرو به تصویب رسیده است،
بر اساس این قانون اشخاصی را که از این طریق بر بازار حاکمیت می‌کنند، برای حکومت‌ها به‌مثابه آفت تلقی می‌کند. به همین دلیل سازمان امور مالیاتی براساس قانون مذکور سازوکاری را تعریف کرده است تا بتواند با مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات بر دارایی، عرصه را بر رفتارهایی که مولد تورم‌اند تنگ کند.
حال پرسش این است: اگر اظهارنامه مالیاتی ارسال نکردید، چطور می‌توانیم مالیاتتان را کاهش دهیم؟
مدیریت مؤسسه مالیاتی دادیس، عضو رسمی جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران، پاسخ این سؤال را به‌خوبی توضیح می‌دهد.
در این نوشتار شما می‌توانید همه چیز درباره قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی + معافیت ها و نحوه محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه را دنبال کنید.
مقالات مرتبط: مالیات بلاگرها و اینفلوئنسرها
قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی چیست؟
آیا قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی همان مالیات بر ثروت، مالیات بر درآمد جاری، مالیات بر ارزش‌افزوده و مالیات‌بردرآمد اتفاقی است؟ اساساً مالیات بر سوداگری و سفته بازی چه تفاوتی با مفاهیم زیر دارد؟
1- تفاوت با مالیات بر ثروت
اساساً مالیات بر سوداگری و سفته بازی معادل مالیات بر ثروت است؛ از این لحاظ که اگر شما به‌جز استفاده شخصی به خرید و فروش ملک، خودرو، طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات (سکه‌های ضرب‌شده توسط بانک مرکزی)، جواهرات و انواع ارز از جمله رمز ارز یا رمز پول (به‌استثنای رمز ریال) اقدام کنید، از نظر قانون مالیات بر سوداگری یا سفته بازی، این کار شما برای کسب ثروت است و این موضوع موجب کسب ثروت یا دارایی می‌شود. به بیانی دیگر، شما خرید و فروش موارد مذکور را به‌عنوان یک شغل انتخاب کرده‌اید و از این نظر مشمول مالیات بر ثروت یا عایدی سرمایه می‌شوید.
2- تفاوت مالیات بر عایدی سرمایه با مالیات بر درآمد جاری چیست؟
اگر شما شخص حقیقی حقوق‌بگیر هستید، درآمدتان بر مبنای فیش حقوقی‌تان محاسبه می‌شود (در مقاله مالیات حقوق 1404 به این موضوع پرداختیم)، اما درآمدی که از خرید و فروش ملک، خودرو، طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات (سکه‌های ضرب شده توسط بانک مرکزی)، جواهرات و انواع ارز از جمله رمز ارز یا رمز پول (به‌استثنای رمز ریال) به‌جهت عایدی بر سرمایه به‌دست می‌آورید؛ به‌نحو زیر محاسبه می‌گردد:
- تا مجموع 200 میلیون تومان درآمد حاصله باید 15 درصد از آن را مالیات بپردازید.
- درصورتی‌که درآمد شما از این بابت بیشتر از 200 میلیون تومان باشد تا سقف 400 میلیون تومان درآمد حاصله، باید 20 درصد آن را مالیات بپردازید.
- و اگر درآمد شما بیشتر از 400 میلیون تومان باشد، مابه‌تفاوت بیشتر از 400 میلیون تومان درآمد شما مشمول 25 درصد مالیات می‌شود.
3- تفاوت با مالیات بر ارزش‌افزوده (VAT)
در مالیات بر ارزش‌افزوده (VAT) سرمایه شما افزایش پیدا نمی‌کند، بلکه مالیات بر ارزش‌افزوده تفاوت مبلغی است که موقع خرید به‌عنوان ارزش‌افزوده پرداخت کرده‌اید و مبلغی که در زمان فروش از این بابت دریافت کرده‌اید، یا به دولت پرداخت می‌کنید یا در انتها دریافت می‌کنید. اما شما با خرید و فروش ملک، خودرو، طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات (سکه‌های ضرب‌شده توسط بانک مرکزی)، جواهرات و انواع ارز از جمله رمز ارز یا رمز پول (به‌استثنای رمز ریال) درآمد کسب می‌کنید و براساس سود خالصی که به‌دست آورده‌اید، برمبنای روش فوق به پرداخت مالیات بر درآمد یا عایدی سرمایه مکلف می‌شوید.
4- تفاوت مالیات بر درآمد اتفاقی با مالیات بر عایدی سرمایه
تفاوت این دو این است که در مالیات بر عایدی سرمایه یا همان مالیات بر سوداگری و سفته بازی، مالیات برمبنای سود به‌دست‌آمده که حاصل تفاوت خرید و فروش است محاسبه می‌شود؛ اما در قانون مالیات بر درآمد اتفاقی تمام مبلغ مشمول مالیات می‌شود.
در توضیح تکمیلی، طبق ماده 119 قانون مالیات‌های مستقیم، هرگونه درآمد نقدی یا غیرنقدی که شخص حقیقی یا حقوقی به‌صورت بلاعوض، هدیه، بخشش، جایزه یا عناوین مشابه به‌دست می‌آورد، مشمول مالیات بر مبنای ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم می‌شود که در بند 2 به نحوه محاسبه آن به‌طور مفصل اشاره کردیم.
در قانون مالیات بر عایدی سرمایه یا سفته بازی و سوداگری نیز مالیات برآمد شما همچون مالیات بر درآمد اتفاقی محاسبه و دریافت می‌شود.
مقالات مرتبط: ضرایب مالیاتی
متن قانون مالیات بر عایدی سرمایه
دانلود PDF متن قانون مالیات بر عایدی سرمایه یا مالیات بر سفته بازی و سوداگری به شماره 13/35960 مصوب 1404/05/14
با پیشینه تجربه وکالت یا مشاوره مالیاتی برای وکلای این مؤسسه محرز شده است که بهترین راه کنترل تورم و جلوگیری از فرار مالیاتی فرهنگ‌سازی در رفتار مردم و متقابلاً دولت است؛ چراکه سازوکارهای مبتنی‌بر فشار اجتماعی همواره راه‌حل جدیدی را برای مشاغل کاذب ایجاد کرده است.
اهداف قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی
از مهم‌ترین اهداف قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی یا عایدی سرمایه جلوگیری از تورم کاذب، میل به تولید در جامعه یا به‌عبارتی جهت‌دهی به سرمایه در گردش به تولید است که نتیجه آن اشتغال و دیگر مسائل فرهنگی می‌شود؛ به‌عبارتی مبنای قانون مذکور در جامعه سلامت کارآمد و صحیح است، اما در جامعه‌ای که سنگ‌اندازی در بخش تولید و کمبود مواد اولیه و تورم در تولید به‌همراه رکود وجود دارد، این قانون رنگ می‌بازد. در این شرایط آمیخته به اضطراب، جامعه همچون رودخانه‌ای است که مسیر جدیدی را برای رفتارهای سودجویانه خود با رویکرد حفظ نقدینگی با کمترین ریسک پیدا می‌کند.
دارایی‌های مشمول قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی کدام است؟
دارایی‌های مشمول قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی شامل درآمد حاصله از خرید و فروش ملک، خودرو، طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات (سکه‌های ضرب‌شده توسط بانک مرکزی)، جواهرات و انواع ارز از جمله رمز ارز یا رمز پول (به‌استثنای رمز ریال) است؛، به‌عبارتی این قانون دارایی‌هایی را شامل می‌شود که کاملاً جنبه استفاده شخصی دارند، اما به‌جهتی کالای تجاری نیز تلقی می‌گردند.
معافیت‌های قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی
این قانون مزایایی تحت عنوان معافیت‌های قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی هم برای خریداران و فروشندگان املاک و خودرو قائل شده است که اینجا به توضیح موارد آنها می‌پردازیم؛ بر همین اساس است که شما می‌توانید در لایحه مالیاتی خود در زمان دفاع نزد ممیز کل به ماده 47 قانون مالیات بر عایدی سرمایه اشاره کنید.
معافیت‌های مربوط به مسکن
درخصوص معافیت‌های مربوط به مسکن در قانون مالیات بر عایدی سرمایه، اشخاص بالای 18 سال می‌توانند فقط یک ملک مسکونی به نام خود داشته باشند و دوره مالکیت آنها درخصوص آن ملک هم بیشتر از دو سال باشد؛ البته طی پنج سال یک بار می‌توانند اقدام به خرید و فروش ملک کنند و از این بابت مشمول هیچ‌گونه مالیاتی نمی‌شوند.
برای اشخاصی که سرپرست خانواده‌اند، با این شرط که ملک دیگری به نام ایشان نباشد، این اشخاص، به شرطی که بیشتر از دو سال مالکیت مورد معامله را داشته باشند، در صورت خرید و فروش ملک مزبور مشمول مالیات نمی‌شوند.
- درباره اشخاصی که سرپرست خانواده‌اند، شرط فقط یک بار معامله طی پنج سال برای آنها مصداق ندارد.
- چنانچه اشخاص سرپرست خانواده طی دوره یک‌ساله ملک خریداری‌شده را بفروشند و مانده بازه زمانی دوساله را درخصوص ملک خریداری‌شده بعدی رعایت کنند، به این ترتیب نیز مشمول مالیات نمی‌شوند.
درصورتی‌که اشخاص مالک شش دانگ کامل نباشند، به‌ازای مجموع شش دانگ آنها از تمام املاکی که دارند این قاعده جاری است.
مقالات مرتبط: مالیات بر خانه های خالی
معافیت‌های مربوط به خودرو
درخصوص معافیت‌های مربوط به خودرو در قانون مالیات بر عایدی سرمایه، اشخاص بالای 18 سال اگر فقط یک ملک مسکونی به نام خود داشته باشند و دوره مالکیت آنها درخصوص آن ملک هم بیشتر از یک سال باشد، یک بار در طی پنج سال می‌توانند اقدام به خرید و فروش خودرو کنند و از این بابت مشمول هیچ‌گونه مالیاتی نمی‌شوند.
اشخاصی که سرپرست خانواده‌اند، با این شرط که خودروی دیگری به نام ایشان نباشد، به شرطی که بیشتر از یک سال مالک خودرو باشند، در صورت خرید و فروش خودرو مزبور مشمول مالیات نمی‌شوند.
- درخصوص اشخاصی که سرپرست خانواده‌اند، شرطِ فقط یک بار معامله در طی پنج سال برای آنها مصداق ندارد.
- چنانچه اشخاص سرپرست خانواده طی دوره یک‌ساله خودروی خریداری‌شده را بفروشند و مانده بازه زمانی یک‌ساله را درخصوص ملک خریداری‌شده بعدی رعایت کنند، به این ترتیب نیز مشمول مالیات نمی‌شوند.
- درخصوص سرپرستان خانواده، طی یک سالی که مالک خودرو هستند، اگر خودرو دیگری خریداری کنند و ظرف شش ماه بعد از خرید خودروی اول را بفروشند، خودروی اول مشمول مالیات نمی‌شود.
مقالات مرتبط: رسیدگی به تراکنش های بانکی
نحوه محاسبه و نرخ‌های مالیات بر سوداگری و سفته بازی
مالیات درخصوص خرید و فروش طلا، نقره، پلاتین، مسکوکات (سکه‌های ضرب‌شده توسط بانک مرکزی)، جواهرات و انواع ارز از جمله رمز ارز یا رمز پول (به‌استثنای رمز ریال) براساس مابه‌تفاوت حاصل از خرید و فروش و مالیات درخصوص خرید و فروش ملک و خودرو نیز براساس مابه‌تفاوت خرید و فروش دارایی بعد از کسر استهلاک به‌نحو زیر محاسبه خواهد شد:
- تا مجموع 200 میلیون تومان درآمد حاصله باید 15 درصد آن را مالیات بپردازید.
- درصورتی‌که درآمد شما از این بابت بیشتر از 200 میلیون تومان باشد، تا سقف 400 میلیون تومان درآمد حاصله باید 20 درصد آن را مالیات بپردازید.
- و درصورتی‌که درآمد شما بیشتر از 400 میلیون تومان باشد، مابه‌تفاوت بیشتر از 400 میلیون تومان درآمد شما مشمول 25 درصد مالیات می‌شود.
خدمات مرتبط: ارسال اظهارنامه مالیاتی
قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی PDF
دانلود PDF قانون مالیاتی بر سوداگری و سفته بازی مصوب 1404/05/14 به شماره 13/35960
محصول اصلی سوداگری در بازار تورم است که پیشنهاد میکنم در این خصوص مطالعه بفرمائید.
کارشناسان ما در موسسه مالیاتی دادیس، بهترین مشاور مالیاتی در صادقیه آماده پاسخگویی به سوالات تخصصی شما در زمینه امور مالیاتی هستند.
