طبق بند 5 ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات حقوق بازنشستگان 100 درصد معاف از مالیات است. در این نوشتار قصد داریم بررسی کنیم که آیا اداره مالیات می‌تواند بابت درآمدهای جاری بازنشستگان بعد از بازنشستگی مطالبه‌گری کند؟ با این رویکرد که بازنشستگان زیربنای این جامعه را با دلسوزی بنا گذاشته‌اند و همواره احترامشان برای نسل بعد واجب است. در نتیجه این نوشتار به‌عنوان راهنمایی صرفاً برای قدردانی از تمام سال‌های خدمت آنها نگارش می‌شود.
اگر ساکن تهران هستید، با توجه به تغییر نحوه محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان در قانون بودجه سالیانه پیشنهاد می‌کنیم با یک مشاور مالیاتی در تهران تماس داشته باشید تا از آخرین اطلاعات مربوطه بهره‌مند بشوید، حتما اگر خودتان را معرفی کنید که یک شخص بازنشسته هستید، قطعا به احترام شما بلند خواهیم شد تا بتونیم اندکی از زحمات شما را جبران کنیم.
خدمات مرتبط: ارسال اظهارنامه مالیاتی
آیا بازنشستگان معاف از مالیات هستند؟
حقوق بازنشستگان تا سقف دریافتی آنها از سازمان بیمه‌گر، از جمله سازمان تأمین اجتماعی، صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و دیگر نهادهایی که حقوق بازنشستگی پرداخت می‌کنند، معاف از مالیات است. اما اگر این افراد درآمد دیگری مضاف بر حقوق بازنشستگی داشته‌باشند، مشمول مالیات حقوق می‌شوند که در پاراگراف بعدی به‌طور کامل بررسی می‌شود:
- در نظر داشته‌باشید چنانچه شما بیشتر از یک‌سوم در طول روز بعد از بازنشستگی مشغول به کار باشید، سازمان تأمین اجتماعی این مجوز را دارد که مستمری شما را به مبلغی کمتر پرداخت کند.
- درمورد سایر نهادهایی که مستمری پرداخت می‌کنند، نیز بنا به تعهدی که شما در زمان بازنشستگی به سازمان مربوطه داده‌اید، امکان تصمیم‌گیری در خصوص پرداخت مستمری بازنشستگی به شما را خواهند داشت.
نحوه محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان
حقوقی که بازنشستگان از دولت دریافت می‌کنند، 100 درصد معاف از مالیات است. اما نحوه محاسبه مالیات حقوق بازنشستگان در سال ۱۴04، برای غیر از سنوات خدمتی که دریافت می‌کنند، شامل پرداختی به کارکنان دولتی و غیردولتی تحت هر عنوان به این نحو است:
براساس موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1404، بازنشستگان می‌توانند سالانه تا سقف مبلغ 288 میلیون تومان دریافتی، از معافیت مالیاتی استفاده‌کنند و مازاد بر آن براساس ضرایب 10 تا 30 درصد محاسبه می‌گردد که در پاراگراف بعدی به آن می‌پردازیم.
مقالات مرتبط: مالیات شرکت منحل شده
مالیات حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی
مالیات حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی و دیگر نهادهای دولتی مازاد بر 288 میلیون تومان بر این مبنا محاسبه می‌شود:
- مالیات حقوق بازنشستگان نسبت به مازاد 288 میلیون تومان تا 360 میلیون تومان، 10 درصد؛
- مالیات حقوق بازنشستگان نسبت به مازاد 360 میلیون تومان تا 456 میلیون تومان، 15 درصد؛
- مالیات حقوق بازنشستگان نسبت به مازاد 456 میلیون تومان تا 600 میلیون تومان، 20 درصد، و مازاد بر آن 25 و 30 درصد محاسبه می‌گردد.
اینجا در قالب چند مثال مالیات حقوق را به‌صورت ماهیانه طی پاراگراف‌های بعدی برای شما طرح و بررسی می‌کنیم.
مقالات مرتبط: قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی
مالیات حقوق بازنشستگان کشوری
در سال‌های 1403 و 1404 مالیات بر ارزش افزوده از 9 درصد به 10 درصد افزایش پیدا کرد. بر این مبنا که دولت بتواند از محل 1 درصد دریافتی حقوق بازنشستگان کشوری، لشکری و فولاد را تأمین کند. اما به‌صورت کلی، این مسئله در قالب رفع مسئولیت دولت در قبال پرداخت حقوق به بازنشستگان است. مسئله اصلی که شما باید بر آن واقف باشید، استفاده از معافیت‌های حقوق در سنوات پیش‌رو است که هر سال این رقم به‌نحو چشمگیری رقم فزاینده‌ای دارد.
در یک مثال با این پیش فرض که شما 49 میلیون تومان به غیر از حقوق بازنشستگی دریافت می‌کنید مالیات حقوق بازنشستگی شما بررسی می‌کنیم. (عدد مزبور صرفا یک مثال است و بر اساس قانون بودجه سال 1404 بررسی می‌شود)
| حقوق دریافتی قبل از کسر مالیات حقوق | 49,000,000 | (تومان) | |||
| توضیحات | مبنای محاسبه مالیات | ضریب مالیاتی | درآمد معاف/ مشمول مالیات | مالیات پرداختی (تومان) | |
| از مبلغ (تومان) | تا مبلغ (تومان) | ||||
| تا 24 میلیون تومان از حقوق دریافتی معاف از مالیات | 0 | 24,000,000 | 0/0 | 24,000,000 | 0 |
| مازاد 24 میلیون تومان تا مبلغ 30 میلیون تومان مشمول 15% مالیات | 24,000,000 | 30,000,000 | 0/10 | 6,000,000 | 600,000 |
| مازاد 30 میلیون تومان تا مبلغ 38 میلیون تومان مشمول 15% مالیات | 30,000,000 | 38,000,000 | 0/15 | 8,000,000 | 1,200,000 |
| مازاد 38 میلیون تومان تا مبلغ 50 میلیون تومان مشمول 20% مالیات | 38,000,000 | 50,000,000 | 0/20 | 11,000,000 | 2,200,000 |
| مازاد 50 میلیون تومان تا مبلغ 67 میلیون تومان مشمول 25% مالیات | 50,000,000 | 67,000,000 | 0/25 | 0 | |
| مازاد 67 میلیون تومان درآمد ماهیانه حقوق 30% مالیات | 67,000,000 | 1,000,000,000 | 0/30 | ||
| جمع کل حقوق دریافتی | 49,000,000 | مالیات پرداختی | 4,000,000 | ||
مقالات مرتبط: رسیدگی به تراکنش های بانکی
مالیات حقوق بازنشستگان شاغل (مالیات شغل دوم بازنشستگان)
مالیات حقوق بازنشستگان شاغل (مالیات شغل دوم بازنشستگان) در قانون بودجه سنواتی تعیین می‌شود که تا ماهیانه 24 میلیون تومان دریافتی معاف از مالیات است و مازاد بر 24 میلیون تومان در ماه طبق ضرایب 10 تا 30 درصد قابل محاسبه است که پرداخت‌کننده حقوق مکلف به کسر مالیات حقوق از فیش پرداختی و تصفیه با سازمان امور مالیات است. حال اینجا این موضوع را بررسی می‌کنیم که اگر بازنشستگان ماهیانه مبلغ 40 میلیون تومان حقوق دریافت کنند، مالیات آن چقدر است؟ این مثال را در قالب جدول زیر بررسی می‌کنیم.
و مجددا مثال فوق را با این پیش فرض که شما 28 میلیون تومان به غیر از حقوق بازنشستگی دریافت می‌کنید مالیات حقوق بازنشستگی شمارا بررسی می‌کنیم. (عدد مزبور صرفا یک مثال است و بر اساس قانون بودجه سال 1404 بررسی می‌شود).
| حقوق دریافتی قبل از کسر مالیات حقوق | 28,000,000 | (تومان) | |||
| توضیحات | مبنای محاسبه مالیات | ضریب مالیاتی | درآمد معاف/ مشمول مالیات | مالیات پرداختی (تومان) | |
| از مبلغ (تومان) | تا مبلغ (تومان) | ||||
| تا 24 میلیون تومان از حقوق دریافتی معاف از مالیات | 0 | 24,000,000 | 0/0 | 24,000,000 | 0 |
| مازاد 24 میلیون تومان تا مبلغ 30 میلیون تومان مشمول 15% مالیات | 24,000,000 | 30,000,000 | 0/10 | 4,000,000 | 400,000 |
| مازاد 30 میلیون تومان تا مبلغ 38 میلیون تومان مشمول 15% مالیات | 30,000,000 | 38,000,000 | 0/15 | 0 | 0 |
| مازاد 38 میلیون تومان تا مبلغ 50 میلیون تومان مشمول 20% مالیات | 38,000,000 | 50,000,000 | 0/20 | 0 | 0 |
| مازاد 50 میلیون تومان تا مبلغ 67 میلیون تومان مشمول 25% مالیات | 50,000,000 | 67,000,000 | 0/25 | 0 | |
| مازاد 67 میلیون تومان درآمد ماهیانه حقوق 30% مالیات | 67,000,000 | 1,000,000,000 | 0/30 | ||
| جمع کل حقوق دریافتی | 28,000,000 | مالیات پرداختی | 400,000 | ||
مقالات مرتبط: مالیات بلاگرها و اینفلوئنسرها
بخشنامه معافیت مالیاتی بازنشستگان
در توصیح بخشنامه معایت مالیاتی بازنشستگان برای شما اصل قانون را به شرح زیر نقل قول می‌کنیم.
طبق قانون بودجه سال 1404
مجموع پرداختی به کارکنان دولتی و غیردولتی تحت هر عنوان از قبیل حقوق و مزایا، مقرری یا مزد، حق شغل، حق شاغل، حق الزحمه، حق مشاوره، حق حضور در جلسات، پاداش و کارانه اعم از مستمر یا غیرمستمر که به صورت نقدی و غیرنقدی ، از یک یا چند منبع، در بخش دولتی و یا غیر دولتی، چه از کارفرمای اصلی و یا غیراصلی (موضوع تبصره (۱) ماده (86) قانون مالیات های مستقیم) باشد پس از کسر معافیت های مصرح در قوانین، به شرح زیر مشمول مالیات بر درآمد حقوق است:۱ـ سقف معافیت مالیاتی سالانه موضوع ماده (۸۴) قانون مالیات های مستقیم در سال 1404 مبلغ دو میلیارد و هشتصد و هشتاد میلیون (2.880.000.000) ریال تعیین می شود.
۲ـ نرخ مالیات بر مجموع درآمد حقوق اشخاص حقیقی به شرح زیر می باشد:
1ـ2ـ نسبت به مازاد مبلغ دو میلیارد و هشتصد و هشتاد میلیون (2.880.000.000) ریال تا سه میلیارد و ششصد میلیون (3.600.000.000) ریال، ده درصد (10%)
۲ـ 2ـ نسبت به مازاد سه میلیارد و ششصد میلیون (3.600.000.000) ریال تا چهار میلیارد و پانصد و شصت میلیون (4.560.000.000) ریال، پانزده درصد (15%)
3ـ2ـ نسبت به مازاد چهار میلیارد و پانصد و شصت میلیون (4.560.000.000) ریال تا شش میلیارد (6.000.000.000) ریال، بیست درصد (20%)
4ـ2ـ نسبت به مازاد شش میلیارد (6.000.000.000) ریال تا هشت میلیارد (8.000.000.000) ریال، بیست و پنج درصد (25%)
5 ـ 2ـ نسبت به مازاد هشت میلیارد (8.000.000.000) ریال ، به بالا، سی درصد (30%)
تمامی افرادی که در بخش های دولتی و غیردولتی تحت هر عنوان از جمله ساعتی، روزمزد، قراردادی، حق التدریس، حق التحقیق، حق الزحمه، حق نظارت، حق التألیف، حق فنی و پاداش شورای حل اختلاف دریافتی دارند، نیز مشمول مالیات حقوق هستند. اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی و آموزشی، پزشکان عمومی، متخصص و فوق تخصص بالینی تمام وقت جغرافیایی و قضات دادگستری از شمول این حکم مستثنی و مشمول ماده (۸۵) قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب 31/4/1394 هستند. همچنین مالیات قراردادهای پژوهشی مشمول حکم تبصره (۲) ماده (۸۶) قانون مالیات های مستقیم الحاقی مصوب 27/4/1396 است
فایل pdf بخشنامه معافیت مالیاتی بازنشستگان
آیین‌نامه اجرایی متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و اصلاحیه آن (فایل PDF)
دانلود فایل PDF آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان
دانلود فایل PDF اصلاحیه آیین نامه اجرایی متناسب سازی حقوق بازنشستگان
برگشت مالیات حقوق بازنشستگان
توجه بازنشستگان محترم را به این موضوع جلب می‌کنیم که چنانچه از حقوق ایشان به‌اشتباه مالیات کسر شده باشد، می‌توانند با مراجعه به سازمان امور مالیاتی و ارائه اسناد و مدارک مربوطه از محل وصولی‌های جاری اقدام به دریافت وجه مذکور کنند و از این بابت برای بازنشستگان محترم جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد.
اگر در این خصوص نیاز به کمک داشتید بفرمائید تا ما با افتخار برای شما یک لایحه مالیاتی تنظیم کنیم تا بتوانید حق خود را دریافت کنید و البته نگران هزینه تنظیم لایحه نیز نباشید.
پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مالیات حقوق بازنشستگان به منابع دیگر نیز مراجعه کنید.
