نقش مشاور مالیاتی در نرخ صفر مالیاتی چیست و مشمولین آن چه اشخاصی هستند؟
یکی از سیاستهای تشویقی دولت، معافیت مالیاتی است. این مهم باعث شده است تا در تاریخ 31/04/1394، تسهیلاتی برای مؤدیان محترم، با عنوان «معافیت های مالیاتی با نرخ صفر»، مبتنی بر مادۀ 119 قانون برنامه پنجم توسعه و با هدف 1- حمایت و اشتغالزایی در مناطق کمتر توسعه یافته و محروم، 2- حفظ و جلوگیری از برونرفت سرمایه از کشور و سیاستهای ارزآوری، 3-جلوگیری از آلودگی محیط زیست و هوا در کلانشهرها، به تصویب برسد اما در این بین مشاور مالیاتی چه نقشی در استفاده از معافیت های مالیاتی و بهره مندی از نرخ صفر مالیاتی دارد که در این مقاله به آن میپردازیم
شرایط استفاده از معافیت های مالیاتی و احتساب مالیات با نرخ صفر درصد
از مهمترین شروط برخورداری از معافیت های مالیاتی که در این مقاله به تشریح به تمامی زوایای آن میپردازیم، به ترتیب عبارتاند از:
- فعالیت تحت عنوان شخصیت حقوقی؛
- رعایت فاصله مصوب از کلانشهرها و شهرهای بالای 30 هزار نفر جمعیت (به جز موارد استثناء)؛
- اخذ مجوز (یا مجوز اصلاحی) بر حسب نوع فعالیت بعد از زمان تصویب این قانون و قوانین پیوسته (بهطور مثال، برای فعالیت معدنی نیاز به قرارداد استخراج و فروش است؛ برای فعالیت تولیدی، پروانه بهرهبرداری باید اخذ شود؛ بیمارستانها نیاز به مجوز فعالیت دارند؛ هتلها نیاز به پروانه بهرهبرداری دارند و مراکز اقامتی الزاماً باید مجوز یا جواز تأسیس، جواز کسب، موافقت اصولی، جواز بهرهبرداری و سایر مجوزهای مربوط به فعالیت داشته باشند)؛
- سرمایهگذاری در فعالیتهای مصوب در این قانون؛
- انجام و گزارشگری تکالیف قانونی مشابه سایر مؤدیان؛
نکته: در صورت عدم تسلیم اظهارنامه، اسناد درآمدی و دفاتر قانونی، مؤدی از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر محروم میشود
- سایر تسهیلات مانند افزایش پرسنل بیمهشده.
- استفاده از خدمات مشاور مالیاتی (این موضوع بهقدری با زوایای پیچیده قانون در ارتباط است که نیازمند توجه ویژهای میباشد.)
نرخ صفر مالیاتی چیست ؟
در مجموع نرخ صفر مالیاتی ضریبی بر عملکرد و سود فعالان اقتصادی است که به طور مثال به جای دولت اقدام به اشتغال زایی (بعنوان مهمترین نقش دولت ) مینمایند و جهت برخورداری از نرخ صفر مالیاتی همچون سایر مودیان موظف به انجام تکالیف قانونی میباشند.
نقش مشاور مالیاتی در بهره مندی از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر
نقش مشاور مالیاتی در بهره مندی از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر از این نظر حائز اهمیت است که عدم انجام به موقع و صحیح تکالیف قانونی باعث میشود تا از معافیت های مالیاتی نرخ صفر بهره مند نشوند. البته که معافیت حق قانونی ماست و حق هیچگاه مشمول مرور زمان نمیشود، اما قانونگذار برای برخورداری از نرخ صفر شروطی قائل شده است.گفتنی است، برخورداری از سایر معافیت های مالیاتی که در اظهارنامه درج نشدهاند، نیازمند درخواست کتبی از جانب مؤدی مالیاتی به سازمان امور مالیاتی میباشد و این در حالی است که اگر ممیز مالیاتی متوجه امکان تعلق معافیت نسبت به یک پرونده مالیاتی باشد، باید نسبت به تعلق آن به مؤدی اقدام کند تا موجبات کاهش مالیات فراهم گردد. اما مسئولین رسیدگی به دلیل مشغله، متوجه آن نمیشوند و مؤدی هم بدون اطلاع از معافیت ها مالیات بیشتری پرداخت میکند. اینجاست که نقش مشاور مالیاتی اهمیت بسیار زیادی در بهره مندی از حداکثر حقوق مؤدیان پیدا میکند.
چه مناطقی از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی برخوردارند؟
واحدهای تولیدی یا صنعتی که خارج از شعاع (فاصله هوایی) 120 کیلومتری از مرکز تهران، 50 کیلومتری از مرکز اصفهان و 30 کیلومتری از مرکز سایر استانها قرار دارند، مشمول برخورداری از معافیت نرخ صفر مالیاتی میشوند (رعایت شعاع 120 کیلومتری با تهران در اولویت برخورداری از معافیت است). با رعایت این استاندارد به صورت پیشفرض، در صورت استقرار مؤدیان در مناطق کمتر توسعهیافته به مدت 10 سال و در صورت استقرار در سایر مناطق یا مناطق توسعهیافته به مدت 5 سال، از معافیت مالیاتی نرخ صفر برخوردارند. شهرکهای صنعتی استان قم، استان سمنان، شهرک صنعتی اشتهارد و کاسپین، با وجود اینکه در حد فاصل 120 کیلومتری تهران قرار دارند، به طور استثناء مشمول معافیت نرخ صفر مالیاتی میشوند. نکته شایان ذکر، بهرهمندی از 3 سال معافیت نرخ صفر، علاوه بر 10 سال معافیت نرخ صفر مالیاتی، به شرط رعایت حد فاصل به جز موارد استثناء و فعالیت در شهرکهای صنعتی و مناطق ویژه است که در مناطق کمتر توسعهیافته مستقرند. مؤدیان در صورت فعالیت در مناطق توسعهیافته یا سایر مناطق با رعایت حد فاصل (به جز موارد استثناء) و به شرط حضور در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه، علاوه بر 5 سال، 2 سال دیگر هم از معافیت مالیاتی نرخ صفر برخوردار میشوند.
نکته: فعالیت در حوزه جغرافیایی، تعیینکنندهی قوانین مرتبط به حوزه استانی مربوطه است.
چه مناطقی جزء مناطق کمتر توسعهیافتهاند؟
برای اطلاع از مناطق کمترتوسعهیافته که از 100% معافیت نرخ صفر مالیاتی برخوردارند، باید به تصویبنامه تعیین مناطق محروم و کمتر توسعهیافته به شماره (76254/ت36095هـ) یا مصوباتی که بعد از این به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و وزارت کار و رفاه اجتماعی به منظور تصویب به هیئت وزیران تقدیم میگردد، مراجعه کرد.
آیا به شرط افزایش کارکنان، مشمول معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر میشویم؟
اگر در دوره برخورداری از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر سال، سالیانه حداقل50% پرسنل بیمهشده (در لیست کارگاهی) افزایش یابد، یک سال به برخورداری از معافیت نرخ صفر مالیاتی اضافه میشود که این معافیت تا زمانی که جذب نیرو متوقف بشود یا لیست بیمه کارگاهی روند کاهشی داشته باشد، ادامه دارد و سال قبل به عنوان سال پایه برای سنجش افزایش یا کاهش پرسنل بیمهشده برای برخورداری از مالیات نرخ صفر ملاک محاسبه قرار میگیرد. حال در صورت افزایش 50 درصدی پرسنل بیمهشده نسبت به سال قبل، مجدداً از این معافیت های مالیاتی برخوردار میشوید و مبنای افزایش، لیست بیمه (طبق تأیید وزارت کار و تأمین اجتماعی) بهعلاوه تأییدیه مسئول رسیدگیکننده، به منظور ارائه به سازمان امور مالیاتی، شرط برخورداری از معافیت مربوطه در پایان دوره معافیت پایه است.
نکته: لازم به ذکر است که پرسنل بازنشسته یا بازخرید جزء کاهش در لیست بیمه محسوب نمیشود.
معافیت مالیاتی افزایش پرسنل بیمه شده
زمان اخذ مجوز برای برخورداری از معافیت نرخ صفر مالیاتی حائز اهمیت است؟
لطفاً به این مثال توجه کنید: فرض میکنیم ما در سال 98 در شهرک صنعتی اشتهارد مجوز فعالیت اخذ کردیم و با توجه به عدم رعایت شعاع 120 کیلومتری تهران، از هیچ گونه معافیت مالیاتی برخوردار نیستیم. اما در مرداد 99 شهرک صنعتی اشتهارد جزء موارد مستثنا قرار میگیرد که به واسطه تاریخ مندرج در متن مجوز، علیرغم تغییر وضعیت شهرک صنعتی اشتهارد به واسطه تاریخ مجوز فعالیت، مشمول معافیت نیستیم؛ مگر به شرطی که بنا به دلایلی، از جمله تأخیر در تأسیس یا بهرهبرداری و فعالیت، از نهاد مربوطه مجوز اصلاحی اخذ بشود و مجوز قبلی ابطال گردد که در این شرایط مشمول معافیت نرخ صفر مالیاتی میشویم (بهعبارتی قانون عطف ماسبق نمیشود).
آیا سرمایهگذاری مشمول برخورداری از معافیت مالیاتی نرخ صفر میشود؟
با توجه به نوع فعالیت، این امکان وجود دارد که در چند سال اول، فعالیتی زیانده باشد. در این صورت، استفاده از معافیت بر مبنای مدت باعث میشود تا مؤدی متضرر گردد؛ چراکه زیان سنواتی در موارد معاف قابل تسری به دورههای آتی نیست که با حمایت از سرمایهگذاری در مناطق کمتر توسعهیافته و سایر مناطق (با رعایت فاصله تعریفشده از مراکز استانها) باعث شده تا در مناطق کمتر توسعهیافته در صورتی که درآمد مشمول مالیات مؤدی (مجموع سالهای قبل و سال جاری) تا زمانی که به دو برابر مبلغ سرمایهگذاری شده یا ثبتشده برسد، سرمایهگذار 100% مشمول معافیت نرخ صفر مالیاتی باشد و اگر درآمد مشمول مالیات مؤدی (مجموع سالهای قبل و سال جاری) تا زمانی که به معادل مبلغ سرمایهگذاری شده یا ثبتشده برسد، هر سال 50% درآمد طبق ماده 105 و 50% مابقی طبق معافیت نرخ صفر محاسبه میشود و پس از آن نیز مشابه سایر واحدهای اقتصادی مشمول مالیات با نرخ 25% است.
آیا سرمایهگذاری اشخاص خارجی در ایران مشمول معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی میشود؟
با توجه به سیاستهای ارزآوری برای دولت و تعامل با سایر کشورها، اگر سرمایهگذاری اشخاص خارجی در ایران به تأیید سازمان سرمایهگذاری و کمکهای فنی ایران انجام شده باشد، به ازای هر 5% سرمایهگذاری (علاوه بر تمام معافیت های مالیاتی و تخفیفهای مالیاتی) نسبت به درآمد مشمول مالیات متعلق از 10% تا 50% نسبت به مبلغ سرمایهگذاری از معافیت نرخ صفر مالیات بهرهمند میشوند و به شرط صادرات حداقل 20درصدی در دروهی مربوطه با سرمایهگذاری، صادرکننده با مالیات نرخ صفر و بعد از پایان دوره صادرات، با مالیات بر درآمد به نسبت مبلغ سرمایهگذاری با نرخ 50 درصدی محاسبه میگردد و بعبارتی مشمول معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی با ضریب 50%ی میشویم.
آیا سرمایهگذاری در زمین شامل برخورداری از معافیت مالیاتی نرخ صفر میشود؟
از نظر قانونگذار، زمین جزء اقلامی است که سود حاصل از سرمایهگذاری در آن مشمول معافیت نرخ صفر نمیشود. و مسئول رسیدگیکننده آن را از موارد مذکور از مجوز کسر مینماید. اما سرمایهگذاری در زمین برای بهرهبرداری و تأسیس واحدهای حمل و نقل، هتلها، مراکز اقامتی و گردشگری و بیمارستانها که از مراجع ذیربط مثل وزارت بهداشت یا وزارت ارشاد یا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سایر نهادهای مرتبط دارای مجوز فعالیت باشند، از نظر قانونگذار مستثنا شده است که سرمایهگذاری در زمین تا میزان مساحت مقرر در مجوز فعالیت مورد قبول واقع میشود. بعبارتی برای محاسبه معافیت مالیاتی نرخ صفر به نسبت مساحت ذکر شده در مجوز مشمول معافیت مالیاتی نرخ صفر و مابقی آن به صورت مازاد مشمول مالیات با ضریب معمول 25% میباشد.
آیا واحدهای گردشگری، هتلها و بیمارستانها از معافیت های مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی برخوردارند؟
کلیه شرکتهای جهانگردی و ایرانگردی، دهکدههای سلامت، مناطق نمونه گردشگری، سفرهخانههای سنتی، واحدهای پذیرایی در پایانههای زمینی، دریایی و هوایی در مناطق مرزی، مجتمعهای رفاهی بین شهری، مراکز گردشگری ساحلی، پارکهای طبیعی و گردشگری روستایی و عشایری، اقامتگاههای بومگردی و سنتی، مراکز اقامتی شامل هتلآپارتمانها، زائرسراها، مسافرخانهها و سایر صنایع وابسته و مرتبط با گردشگری که با تأیید از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یا وزارت ارشاد مجوز دارند، اگر تا قبل از سال 95 مجوز خود را دریافت کرده باشند، تا 6 سال از 50% معافیت های مالیاتی بر درآمد حاصله برخوردارند و بعد از سال 95، به مدت 5 سال در مناطق توسعهیافته، 7 سال در شهرکهای صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی واقع در مناطق توسعهیافته، 10 سال در مناطق کمتر توسعهیافته و 13 سال در شهرکهای صنعتی و مناطق ویژه تجاری واقع در مناطق کمتر توسعهیافته از معافیت مالیاتی نرخ صفر برخوردارند.
واحدهای گردشگری و زیارتی دارای مجوز که اقدام به جذب گردشگر خارجی به ایران یا اعزام زائران به عتبات عالیات عربستان، عراق و سوریه مینمایند، 100% درآمد ابرازی مشمول معافیت های مالیاتی با نرخ صفر محاسبه میشود.
آیا شرکتهای دانشبنیان از معافیت نرخ صفر مالیاتی برخوردارند؟
تمام هزینههای (طبق مواد 147 و 148 قانون مالیات مستقیم) تحقیقاتی مربوط به اشخاص حقوقی غیردولتی که در واحدهای تولیدی سرمایهگذاری میشوند و با اخذ مجوز از وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری بههمراه عقد قرارداد تحقیقاتی و پژوهشی با دانشگاهها یا مراکز آموزش عالی که از وزارت بهداشت درمان و آموزش کشور دارای مجوز باشند و فعالیت مزبور در سامانهی عتف یا سامانه اطلاعاتی شورای علوم تحقیقات و فناوری ثبت بشود؛ با این شرط که ناخالص درآمد ابرازی (قبل از کسر هزینهها) کمتر از پانصد میلیون تومان نباشد، تا 10% مالیات ابرازی (در سالی که هزینههای توسعه و تحقیقات صورت گرفته است) بخشوده میشود که این بخشودگی به شرط تسلیم اظهارنامه لحاظ میگردد.
آیا مؤسسات آموزشی از معافیت های مالیاتی نرخ صفر برخوردارند؟
درآمد حاصله در مؤسسات آموزشی و مراکز تعلیم و تربیت که از وزارت آموزش و پرورش یا سایر نهادهای مربوطه، مثل سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور یا وزارت علوم تحقیقات و فناوری یا فعالیتهای فرهنگی که از وزارت ارشاد مجوز دارند، یا درآمد باشگاهها و مؤسسات ورزشی که از وزارت ورزش و جوانان مجوز یا پروانه فعالیت دارند، معاف از مالیاتاند اما شاهد این هستیم که حتی موسسات آموزشی که از وزارت آموزش و پرورش یا فنی حرفهای مجوز فعالیت آموزشی دارند به دلیل عدم بهره مندی از مشاور مالیاتی و عدم اشراف به قانون علاوه بر اصل مالیات هر سال جرائم مالیاتی نیز پرداخت میکنند.
آیا استخراجکنندگان بیت کوین یا رمز ارز از معافیت نرخ صفر برخوردارند؟
واحدهای تولیدی بنا به شرایطی معاف از مالیاتاند، اما استخراجکنندگان بیت کوین یا سایر رمز ارزها مشمول مالیات میشوند؛ مگر در شرایطی که محصول خود را صادر کنند و ارز حاصل از آن را بر اساس ضوابط بانک مرکزی جمهوری به چرخه اقتصادی کشور برگردانند، مشمول مالیات با نرخ صفر میشوند و معامله کنندگان یا استخراج کنندگان رمز ارزها باید نسبت به گردش حسابهای بانکی خود و رسیدگی به تراکنش های بانکی آنها از طرف سازمان امور مالیاتی توجه ویژهای داشته باشند.
مشاور مالیاتی و نقش آن در معافیت های مالیاتی
«بیاطلاعی از جزئیات قانون یا عدم استفاده بجا از کلمات قانونی باعث میشود تا متضرر شویم.» تنها همین جمله کافی است تا با یک مشاور مالیاتی در ارتباط باشیم. این در حالی است که معافیت ها هر چند یک حق قانونی است، گاهی در وضعیتی قرار میگیرند که مشروط به انجام صحیح تکالیف قانونی میباشد و سایر معافیت های مالیاتی نیز منوط به آگاهی مؤدیان و درخواست کتبی به سازمان امور مالیاتی است؛ چراکه امکان دارد از چشم مسئولین رسیدگی به علت مشغلههای بسیار دور بماند و این شمایید که با عدم بهره مندی از یک مشاور مالیاتی متحمل ضرر سنگینی میشوید.
بسیار عالی بود توضیحاتتون جناب آقای مولایی...
براتون موفقیت روزافزون را آرزومندم...