رسیدگی به تراکنش های بانکی

رسیدگی به تراکنش های بانکی

بی‌تردید امروزه رسیدگی به تراکنش های بانکی برای شما هم به عنوان یک مؤدی حقیقی یا حقوقی که دارای کسب و کار کوچک یا بزرگ هستید یا حتی فارغ از اینکه صاحب کسب و کار هستید یا نه، به عنوان یک دغدغه‌ مطرح می‌باشد؛ چرا که عدم امکان دریافت یا جمع‌آوری و طبقه‌بندی اسناد و مدارک قابل اتکا در زمان معاملات تجاری باعث شده است تا امروز نگران سوءظن سازمان امور مالیاتی و دریافت ابلاغیه به منظور مراجعه برای بررسی تراکنش های بانکی نزد ممیز مالیاتی باشید. قاعدتاً این موضوع دغدغه‌ای جدی برای شماست که چطور ثابت کنید گردش بانکی شما اصلاً درآمد یا در راستای روابط تجاری نبوده است و در قبال آن متحمل هزینه‌های تجاری و تبلیغاتی شده‌اید. اما شما برای ادعای خود اسناد و مدارک مدون و قابل اتکایی برای ارائه به سازمان امور مالیاتی در دست ندارید و در نتیجه ادعای شما مردود شمرده خواهد شد و سازمان امور مالیاتی، مالیات بر درآمد شما را بر مبنای مجموع گردش بستانکاری حساب‌های بانکی لحاظ می‌فرماید (به استثنای مواردی که به طور شاخص به آنها اشاره داشته است مثل تراکنش‌های بانکی دوره عملکرد منتهی به سال 1397 و ماقبل از آن). اما به طور کلی امروزه بهترین راه‌حل برای شما آگاهی از آخرین دستورالعمل رسیدگی به تراکنش های بانکی است که ما در این مقاله به تشریح مبنای رسیدگی به تراکنش های بانکی و بررسی موجه بودن یا نبودن نگرانی‌های شما می‌پردازیم.

چنانچه شما در فرآیند رسیدگی به تراکنش‌های بانکی هستید، می‌توانید با مطالعه این نوشتار لایحه دفاعیه‌ای جهت ارائه به مراجعه حل اختلاف مالیاتی تنظیم بفرمائید و در صورتی که ابهام یا سوالی در این خصوص دارید می‌توانید ذیل این نوشتار سوال خود را مطرح بفرمائید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشیم، همچنین شما می‌توانید جهت مشاوره مالیاتی با موسسه تماس بگیرید تا پرونده شما به دور از هرگونه آزمون و خطا در فرآیند حل اختلاف مالیاتی قرار بگیرید.

نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی

با توجه به اهمیت نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی توسط ممیزین مالیاتی، سازمان بخشنامه‌ای به شماره 200/99/16 به تاریخ 31/01/1399 صادر کرد تا با نظر به اینکه قطعاً تمام واریزی‌های بانکی (گردش بستانکاری) دلیلی بر درآمد مؤدی نیست، تراکنش های بانکی مؤدیان پالایش شود و در صورتی‌که میزان تراکنش های بانکی نامشخص یا مشکوک بیشتر از حد نصاب باشد، از مؤدی دعوت می‌گردد تا با ارائه برگ تشخیص برآوردی به ایشان، نسبت به رفع ابهام از موارد نامشخص اقدام نماید. اما نکته حائز اهمیت الزام به آگاهی مؤدیان از نحوه برخورد با فرایند رسیدگی به تراکنش های بانکی است که مؤدیان در در زمان مراجعه به سازمان امور مالیاتی در کمال آرامش لوح فشرده‌ی حاوی تراکنش های نامشخص را دریافت می‌کنند و طی یک ماه مهلت دارند تا نسبت به مشخص کردن مواردی که مشمول مالیات نیست، به‌علاوه ارائه مستندات لازم به منظور مشخص شدن تراکنش های بانکی مشکوک اقدام کنند و درخواست رسیدگی مجدد را داشته باشند.

اما نکته قابل توجه در خصوص بخشنامه فوق‌ که PDF آن را برای جهت دانلود قرار دادم این است که قسمت‌هایی از این بخشنامه بنا به رویه‌های مختلف اجرایی از سمت سازمان امور مالیاتی در طی زمان تکمیل یا شفاف‌تر گردید، در ادامه این نوشتار دادنامه‌های اصلاحی مربوط به هر بخش را به‌انضمام همان پاراگراف برای شما قرار خواهم داد.

دانلود PDF بخشنامه نحوه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی به شماره 200/99/16

بخشنامه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

بخشنامه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

دستورالعمل رسیدگی به تراکنش های بانکی

طبق بند 9 بخشنامه 200/99/16، به‌عنوان دستورالعمل رسیدگی به تراکنش های بانکی ،برخی از مبادلات مالی جنبه درآمدی ندارند؛ از جمله واریز و برداشت‌های مربوط به اعضای هیات‌مدیره و سهامداران (در صورت ثبت در دفاتر)، دریافت‌ها و پرداخت‌های حق شارژ، دریافت و پرداخت به بستگان، تسهیلات بانکی، انتقال بین حساب‌های شخصی یا حساب شرکا، تنخواه‌داری با تأیید کارفرما، مبادلات مالی تحت عنوان قرض یا ودیعه، خسارت دریافتی از بیمه، گردش مالی ناشی از واسطه گردی به شرطی که درآمد نباشد، درآمدهایی که مالیات آنها پرداخت شده است، مثل درآمد حاصل از فروش ملک یا فروش سهام و واریزی‌های کمتر از 15 میلیون تومان اشخاص حقیقی برای قبل از سال 1395، که در ادامه به تشریح هر یک از این موارد می‌پردازیم.

رسیدگی به تراکنش های بانکی قبل از سال 97

طبق قانون، مهلت رسیدگی به تراکنش های بانکی قبل از سال 97 تا 5 سال بعد از پایان سال مالی است؛ به طور مثال، اگر شما در سال 95 تراکنش بانکی مشکوک به درآمد داشته‌ باشید، مهلت رسیدگی به آن 5 سال بعد از پایان خرداد سال  1403 بعلاوه 3 ماه فرصت ابلاغ به مؤدیان است. اما طبق ابلاغیه 230/3759/د مورخ 1400/06/31 سازمان امور مالیاتی موظف است تراکنش های بانکی سال 1395 لغایت پایان 1397 را تا بهمن 1400 رسیدگی نماید و مؤدیانی که گردش بستانکاری ایشان کمتر از 5 میلیارد تومان است و تاکنون رسیدگی نشده‌اند، مشمول حسابرسی و رسیدگی مالیاتی نیستند و طبق دادنامه (رأی دیوان عدالت اداری) به شماره 140031390001511537 مورخ 1400/06/20 رسیدگی به تراکنش های بانکی سال 94 مردود است.

و در نهایت طی بخشنامه‌های شماره 200/5549/ص به‌تاریخ: 1401/03/26 و بخشنامه ص210/22745 مورخ 20/10/1401 در خصوص ابلاغ دادنامه 140109970905812077 و دادنامه 140109970905812078 با توجه به آرای متعدد صادره از سوی شعب دیوان عدالت اداری و همچنین شعب شورای عالی مالیاتی در نقض آرای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و با توجه به نارضایتی های ایجاد شده در نحوه عملکرد ادارات امور مالیاتی در رسیدگی به تراکنش های بانکی به ویژه بند (18) آن، موارد زیر در رسیدگی به تراکنش های بانکی لغایت عملکرد سال 1399 توسط ادارات امور مالیاتی و مراجع حل اختلاف مالیاتی مورد تاکید قرار گرفت:

اطلاعات حساب های بانکی فی نفسه موید درآمد اشخاص نمی باشد مگر اینکه طبق رسیدگی های انجام شده و اسناد، مدارک، شواهد و قرائن مثبته درآمدی بودن آن احراز گردد. بنابراین در مواردی که در رسیدگی ادارات امور مالیاتی اسناد، مدارک، شواهد و قرائن مثبته ای دال بر درآمدی بودن آن بدست نیاید، ادارات امور مالیاتی به صرف تراکنش بانکی مجاز به اعمال ضریب یا نسبت سود فعالیت و مطالبه مالیات از این بابت نمی باشند، در همین راستا در دادنامه‌های فوق‌الذکر تصریح شده است که اثبات درآمدی بودن حسابهای بانکی مؤدیان اکیدا به عهده سازمان امور مالیاتی است، مگر در مواردی که مؤدی از دستگاه کارتخوان استفاده کرده باشد.

دانلود PDF بخشنامه نحوه رسیدگی به تراکنش‌های بانکی به شماره ص210/22745

 
بخشنامه-ص/200/5549-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

بخشنامه-ص/200/5549-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

پیامک تراکنش های بانکی

یکی از پیامهایی که در راستای قانون مالیات بر تراکنش های بانکی در این مدت برای مودیان مالیاتی ارسال می شود با این مضمون است که مودی محترم برای شما یک پرونده مالیاتی تشکیل شده است، تا پایان ماه جاری فرصت دارید نسبت به تکمیل اطلاعات خود اقدام کنید، در غیر این صورت دستگاه کارتخوان شما قطع خواهد شد. در این رابطه مودیان به این صورت برداشت می کنند که باید به سازمان امور مالیاتی مراجعه و حسابهای خود را ارائه کنند و یا مشمول مالیات شده اند و باید بر اساس نسبتی از جمع تراکنش‌های بانکی خود اقدام به پرداخت مالیات نمایند در صورتی که سازمان امور مالیاتی صرفا با این پیام قصد بر تکمیل اطلاعات هویتی شما را دارد و تکمیل اطلاعات شما به عنوان شخصی که از کارتخوان استفاده می‌نماید، مبنایی برای مالیات ستانی نمی‌باشد؛ یا به عبارتی مالیات ستانی در قانون بر مبنای درآمد منهای هزینه های شما صورت می‌پذیرد و تراکنش های بانکی به هیچ وجه مبنایی برای محاسبه مالیات نمی‌باشد.

تراکنش های بانکی بالای 500 میلیون تومان در سال

با توجه به دستورالعمل تراکنش های بانکی بالای 500 میلیون تومان در سال و الزامات اجرایی که توسط اداره مبارزه با پولشویی به تمام بانک‌ها ابلاغ شده است، هر یک از بانک‌ها موظف‌اند با نظارت بر گردش اشخاص حقیقی و حقوقی غیر فعال، در صورتی که گردش بدهکاری و بستانکاری آنها بیش از حد نصاب‌های مقرر باشد و اشخاص، اسناد و مدارکی مبنی بر پرونده فعال اقتصادی یا اسناد و مدارکی برای خرید و فروش به بانک ارائه نکنند، بانک‌ها (به صورت مجزا) موظف‌اند گزارش اشخاص را به اداره مبارزه با پولشویی و بانک مرکزی ارسال کنند.

این نکته حائز اهیمت است که این میزان از تراکنش مربوط به گزارش‌های ارسالی از جانب بانک مرکزی نیست و صرفا ادارات مبارزه با پولشویی هر یک از بانک‌ها (به طور مثال بانک ملت یا پاسارگاد یا ...) را شامل می‌شود تا به صورت کلان توسط بانک مرکزی با گردش سالیانه 5 میلیارد تومان و هر یک از بانک‌ها با گردش 500 میلیارد تومان در سال به اداره مبارزه با پولشویی نهاد مرتبط گزارش و پس از طی مراتب به سازمان امور مالیاتی ارجاع گردد.

همچنین در این خصوص، قانونی به‌تصویب رسیده است که اشخاص ذیل در چه صورتی امکان مراودات مالی دارند:

– اشخاص فاقد شغل یا بیکار تا مبلغ 500 میلیون تومان در سال؛

– اشخاص فاقد شغل که پرونده مالیاتی فعالی ندارند تا مبلغ 500 میلیون تومان در سال؛

– اشخاص مستمری‌بگیر از نهادهایی همچون کمیته امام خمینی(ره) تا یک میلیارد تومان در سال؛

– اشخاص بازنشسته که از ارگان‌های مختلف حقوق بازنشستگی یا از کار افتادگی دریافت می‌کنند، تا مبلغ دو میلیارد تومان در سال.

بخشنامه-نحوه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

بخشنامه-نحوه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

موارد معاف از گردش بانکی بالای 500 میلیون تومان

طبق دستورالعمل اداره مبارزه با پولشویی، موارد معاف از گردش بانکی بالای 500 میلیون تومان، شامل واریز سود ناشی از سپرده‌های مدت‌دار، واریز و برداشت اشتباه مؤسسه اعتباری یا بانک، نقل و انتقال بین حساب‌های شخصی به صورت ساتنا، پایا و سامانه پل یا نقل و انتقال درون‌بانکی در همان بانک و سایر شعب مربوطه، موارد معاف از بررسی هستند و جنبه درآمدی یا هزینه‌ ندارند.

قابل توجه است، حساب‌های بانکی بلند‌مدت مشمول قانون محدودیت تراکنش های بالای 500 میلیون تومان نمی‌باشد و در مقابل بانک‌ها یا مؤسسات اعتباری نیز اجازه صدور کارت دریافت یا پرداخت برای حساب‌های مذکور را ندارند.

گردش بالای 500 میلیون تومان

طبق دستورالعمل اداره مبارزه با پولشویی مبنی بر گردش بالای 500 میلیون تومان ،اشخاص برای ادامه عملیات مالی و رعایت قوانین پولی و مالی، موظف‌اند تا یک‌ماه بعد از درخواست بانک (و برای افزاش اعتبار حداکثر دو ماه)، مبنی بر ارائه اسناد و مدارک به منظور احراز منبع درآمدی یا هزینه و ارائه توضیحات لازم به همراه اسناد و مدارک ضروری به بانک مربوطه مراجعه کنند. در نظر داشته باشید حتی در صورت وجود اسناد و مدارک قابل اتکا مبتنی بر درآمد‌های مستمر از محل اجاره املاک یا درآمد حاصل از سود دریافتی، بانک‌ها موظف‌اند گزارش اشخاص را به بانک مرکزی ارائه نمایند. اما چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی(بدون فعالیت) اسناد و مدارک قابل اتکایی به بانک یا مؤسسه اعتباری اعلام نکنند، گزارش ایشان را به اداره مبارزه با پولشویی ارائه نمایند. اما در شرایطی که سوءظن نسبت به پولشویی وجود نداشته باشد، صرفاً گزارش به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال می‌گردد.

شایان ذکر است، مؤسسه اعتباری یا بانک بنا به دستورالعمل‌ مذکور این مجوز را دارد که نسبت به مسدود کردن حساب اشخاص با فعالیت‌های پولی مشکوک اقدامات لازم را به‌عمل آورد.

ابلاغیه 230/3759/د مورخ 1400/06/31

با توجه به اینکه زمان رسیدگی به تراکنش ‌های بانکی مؤدیان و مبلغی که از نظر سازمان امور مالیاتی باید رسیدگی شود، همواره دغدغه‌ای جدی برای مؤدیان بوده است؛ از این رو آقای محمد مسیحی(معاون درآمدهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی) در ابلاغیه 230/3759/د مورخ 1400/06/31، به واحدهای رسیدگی‌کننده اعلام فرموده است که سامانه BTIS  کامل شود و نیازی به صرف زمان برای رصد مؤدیان مشکوک به فرار مالیاتی نباشد؛ بنابراین با در نظر گرفتن بخشنامه 200/99/16 نسبت به مؤدیانی که گردش مالی یا گردش بستانکاری بیش از 5 میلیارد تومان داشته‌اند (برای عملکرد سال 1395 لغایت پایان 1397)، باید تا بهمن 1400 رسیدگی شود و نسبت به مؤدیانی که گردش بستانکاری ایشان کمتر از 5 میلیارد تومان است و تاکنون رسیدگی نشده‌اند، مشمول حسابرسی و رسیدگی مالیاتی نیستند.

شایان ذکر است، در صدر ابلاغیه 230/3759/د اشاره شده است که رسیدگی سازمان امور مالیاتی (5 میلیارد تومان) بر اساس تراکنش‌‌ های پالایش‌شده صورت بگیرد؛ یعنی تراکنش ‎‌های بانکی‌ای که بر اساس بخشنامه 200/99/16 جنبه درآمدی ندارند، از گردش بستانکاری کسر شود و چنانچه پس از اعمال کسورات غیردرآمدی، گردش باقیمانده بیشتر از 5 میلیارد تومان باشد، تراکنش ‌های بانکی مؤدی مورد رسیدگی واقع بشود.

نحوه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی200/99/16

نحوه-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی200/99/16

مهلت رسیدگی به تراکنش ‌های بانکی

در صورتی‌که از مالیات رسیدگی شده‌ی سال قبل رفع تعرض یا تعدیل شده است، دلایل مشروح باید مورد توجه مسئول رسیدگی قرار بگیرد.

در صورتی‌که عدم تعلق برخی از حساب‌های بانکی مؤدیان در سال‌های قبل تأیید شده است، باید به این موضوع توجه شود.

در صورتی‌که برخی از حساب‌ها با توجه به بخشنامه 200/99/16 رسیدگی شده است، با نظر کمیته‌ی مسئول مجدداً مورد رسیدگی قرار نگیرد.

مهلت رسیدگی به تراکنش‎‌های بانکی مؤدیانی که بیشتر از 5 میلیارد تومان گردش بستانکاری دارند، برای دوره مالی 1395 لغایت پایان دوره مالی 1397 تا آذر ماه سال جاری (آذر 1400) می‌باشد و در خصوص ادارات امور مالیات تهران و اصفهان تا پایان بهمن ماه سال 1400 است و طبق قانون، قانون‌گذار حداکثر تا 3 ماه بعد از آن، مهلت ابلاغ برگ تشخیص به مؤدیان را دارد.

در صورتی‌که مؤدیان با تراکنش ‌های مشکوک برای دوره عملکرد سال 1398 نسبت به انجام تکالیف قانونی اقدام نکرده‌اند، ادارات سازمان امور مالیاتی با توجه به اطلاعات موجود در طرح جامع مالیاتی نسبت به تهیه اظهارنامه‌ی برآوردی برای مؤدیان (بر اساس ماده 97 ق‌م‌م ) اقدام نمایند. (با توجه به این مهم که متعاقباً نحوه تهیه و تولید اظهارنامه‌ی برآوردی به ادارات مربوطه ابلاغ می‌گردد.)

در صورتی‌که فی‌الحال برخی پرونده‌های کمتر از 5 میلیارد تومان در دستور کار هستند و همچنان به واسطه ریسک پولشویی (علی‌رغم بخشنامه صادره) مورد رسیدگی می‌باشند.

نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی مشکوک

با وجود اینکه صراحتاً در دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها بر نحوه‌ی اجرا و رسیدگی به تراکنش های بانکی مشکوک تأکید شده است با این مضمون که لازم است نحوه بررسی و تشخیص تراکنش های بانکی مشکوک زیر نظر کمیته‌ای که متشکل از مدیریت کل سازمان با سمت رئیس کمیته، معاون حسابرسی سازمان به‌عنوان دبیر کمیته و رئیس امور حسابرسی و نماینده دادستانی انتظامی مالیاتی و مسئول حراست اداری بررسی گردد، اما در عمل فرایند تشخیص، صرفاً منوط به نظر کارشناس بررسی‌کننده است. همچنین با وجود تاکید بر اینکه در صورت عدم دستیابی به اطلاعات کافی، اظهارات مؤدیان به صورت شفاهی و کتبی مورد قبول واقع بشود، ولی در واقع تأکید مسئول بررسی‌کننده بر اظهاراتِ خلافِ واقع مؤدیان است که با نادیده گرفتن مکتوبات، پرونده را به هیات‌های حل اختلاف ارجاع می‌نماید.

پیشنهاد ما به شما:

پیشنهاد ما به شما بهره بردن از یک مشاوره مناسب به منظور اطلاع از تمام زوایای قانونی تراکنش های بانکی متناسب با نوع فعالیت شما و نگارش لایحه دفاعیه مناسب برای درخواست تجدید نظر نسبت به رسیدگی به تراکنش ‌های بانکی است.

رای دیوان عدالت اداری در رابطه با مالیات بر تراکنش های بانکی

مؤدیان می‌توانند با استناد به رای دیوان عدالت اداری در رابطه با مالیات بر تراکنش های بانکی در دادنامه شماره 140031390001511537 مورخ 20/6/ 1400 در رابطه با مالیات بر تراکنش ‌های بانکی مدنظر داشته باشند که رسیدگی به تراکنش ‌های بانکی تا قبل از سال 95، طبق دادنامه فوق و به استناد ماده 4 قانون مدنی (بی‌اثر بودن قانون نسبت به ماقبل خود) مالیات بر اساس تراکنش‌ های بانکی به قبل از سال 1395 تسری نداشته است و تکلیفی مالایطاق محسوب می‌شود. (تکلیفی که در قانون قبل موضوعیت نداشته و مؤدیان شرایط انجام آن را ندارند) از این رو مسئولین رسیدگی‌کننده سازمان امور مالیاتی موظف‌اند فقط به اسناد، مدارک و قرینه مالیاتی قابل اتکا استناد کنند.

شایان ذکر است، قاضی منصوب (با آگاهی از بخشنامه‌های 200/505/95 و200/99/16) در دیوان عدالت اداری، محاسبه مالیات مبتنی بر تراکنش ‌های بانکی را به طور کلی فرایندی غیر قابل اتکا دانسته و به صراحت بیان کرده است که تراکنش‌ های بانکی صرفاً فرایند حساب، از حیث واریز، برداشت و انتقال است و به خودی خود سند و مدرک محکمی محسوب نمی‌شود.

مبنای-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

مبنای-رسیدگی-به-تراکنش-های-بانکی

مبنای رسیدگی به تراکنش‌ های بانکی

موضوع برآورد تراکنش‌ های بانکی از ماده 97 جدید قانون مالیات‌های مستقیم، از ابتدای سال 1395 اجرایی شده است و در بند «ح» تبصره 16 قانون بودجه سال 1398 (و سایر قوانین موضوعه) کلیه بانک‌ها موظف شده‌اند که اطلاعات بانکی مؤدیان را ماهیانه در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار بدهند. البته این اتفاق به صورت ماهیانه روی نمی‌دهد، اما سازمان امور مالیاتی به صورت سالیانه این اطلاعات را اخذ می‌کند و مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد. علاوه بر قوانین فوق‌الذکر، در ماده 30 قانون مالیات بر ارزش افزوده، کلیه بانک‌ها و سایر نهادها نیز در صورت قصور از گزارشگری (حسب درخواست رئیس کل سازمان امور مالیاتی) مسئول جبران خسارت وارده به دولت خواهند بود. این در حالی است که سازمان امور مالیاتی این حق را برای خود قائل می‌شود که با توجه به اطلاعات بانک اقتصادی که از منابع مختلف دریافت می‌نماید، این اختیار را دارد که اظهارنامه‌ای به صورت برآوردی برای مؤدی تهیه و اقدام به اخذ مالیات نماید. هرچند که مؤدیان می‌توانند با درخواست و بررسی اطلاعاتی که برگ تشخیص مبتنی بر آن صادر شده است، از خود دفاع کنند و با ارائه اسناد و مدارک مربوطه اظهارنامه‌ی برآوردی را تغییر بدهند؛ اما مؤدیان باید نسبت به نحوه برخورد و دفاع در مراجع حل اختلاف مالیاتی نیز واقف باشند.

رسیدگی به تراکنش های بانکی سال 1394

سازمان امور مالیاتی در تاریخ 5 اردیبهشت 1400 با تصویب و صدور بخشنامه 230/5232/د  بجهت رسیدگی به تراکنش های بانکی سال 1394 به مدیران تمام ادارات مالیاتی تهران و سایر استانها ابلاغ کرد که در اجرای آخرین بخشنامه مالیات بر تراکنش های بانکی به شماره 200/99/16 در 30/ فروردین 1400 در رابطه با تراکنش های بانکی سال 1394 تعیین فرمود که کمتر از 5 میلیارد تومان مجموع تراکنش های بانکی پالایش شده‌ی نامشخص از ردیف رسیدگی خارج گردند (توجه داشته باشید که تراکنش های بانکی پالایش شده موضوع حائز اهمیتی است که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم) و در همین راستا برای عدم تخطی از این بخشنامه ابلاغ به مودیان جهت بررسی حسابهای بانکی ایشان تحت نظر و تائید کمیته مربوطه صورت بگیرد و بدون اظهارنظر کمیته رسیدگی به تراکنش های بانکی ورود به پرونده موضوعیت ندارد که این ابلاغ از 2 جهت صورت پذیرفت که مهمترین دلیل آن عدم ابلاغ قانونی تا سال 94 بود به این معنا که قانون در سال 1395 تغییر کرد و به مودیان سابق بر این الزامی جهت نگهداری و رسیدگی به تراکنش های بانکی صورت نگرفته بود و دلیل دیگری که بر این بخشنامه وجود دارد عطف و توجه مسئولین رسیدگی در سازمان امور مالیاتی به پرونده های کلان اقتصادی است تا با دقت نظر بیشتری به آنها بپردازند.

اضافه میکنم که در این بخشنامه نیز به قبول اظهارات مودیان تاکید شده است.

تراکنش های بانکی پالایش شده

موضوعی که سوال اساسی بسیاری از مودیان می‌باشد این است که تا چه مبلغی از طرف سازمان مورد رسیدگی مالیاتی قرار می‌گیرد که عموما با مبلغ 5 میلیارد تومان به خوبی آشنا هستند اما موضوع مهمتری که باید به آن توجه داشته باشیم مبلغ تراکنش های بانکی پالایش شده است به این معنی که ممکن است شما 5 میلیارد تومان ورودی به حساب یا گردش بستانکاری داشته باشید و این در حالی است که فقط 2 میلیارد تومان آن نامشخص یا مشکوک می‌باشد که در این صورت سازمان به حساب شما برای بررسی ورود نمی‌کند بعبارتی با نرم افزاری که در سازمان طراحی و تعریف شده است با توجه به شرح حسابهای بانکی مبالغی که برای حقوق و سود بانکی و سایر موارد معاف می‌باشد یا اساسا درآمد تلقی نمی‌گردند از حسابهای شما خارج و مانده حساب‌های نامشخص یا تراکنش های بانکی پالایش شده اگر از سقف 5 میلیارد تومان بیشتر شد حساب شما مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

تغییرات قانون پایانه های فروشگاهی

با توجه به اینکه قانون پایانه های فروشگاهی مبنایی برای شفافیت و نظم بخشی به روابطه اقتصادی در کشور و مبارزه با فرار مالیاتی به تصویب رسید از طرفی دیگر این قانون برای تسهیل قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 و قانون مالیات های مستقیم نیز کاربرد دارد که در این بین به اشتباه پایانه های فروشگاهی با صندوق های فروش اشتباه گرفته می‌شود و این در حالی است که پایانه های فروشگاهی شامل تمام دستگاه های متصل به اینترنت از جمله اینترنت بانک، رایانه، صندوق های فروش، دستگاه های کارتخوان یا دستگاه های پوز بانکی و سامانه های بانکی می‌باشد که باعث شفافیت در نظام اقتصادی می‌باشند که مودیانی که از پایانه های فروشگاهی بالاخص دستگاههای کارتخوان استفاده میکنند ملزم به معرفی به دستگاه کارتخوان خود به سامانه مالیاتی کشور هستند.

نحوه ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی

شما بعنوان شخصیت حقیقی با مراجعه به سازمان امور مالیاتی محل فعالیت و یا در صورتی که در محل سکونت فعالیت های اقتصادی خود را انجام میدهید با مراجعه به نزدیک ترین شعبه سازمان امور مالیاتی با ارائه اسناد و مدارک هویتی یک پرونده مالیاتی ایجاد کرده شعبه و اداره مربوطه در آن قید می‌گردد سپس در سایت سازمان امور مالیاتی نسبت به ثبت نام اینترنتی اقدام می‌فرمائید که در مرحله اولیه تا مرحله 2 و در ثبت نام نهایی تا کد 4 ادامه می‌دهید تا ثبت شما تکمیل و نهایی گردد که به این منظور شما اطلاعات هویتی خود را بهمراه شماره حساب بانکی و اطلاعات شرکای مجموعه به انضمام گروه شغلی خود را در اینتاکد معرفی می‌فرمائید فقط به این نکته توجه داشته باشید که درج اینتاکد از حساسیت بسیار زیادی برخوردار است و در زمان تعیین و برآورد مالیات شما در صورت عدم ارائه اسناد و مدارک کافی به استناد ماده 97 قانون مالیات مستقیم مسئول رسیدگی کننده پرونده مالیاتی شما به اینتاکد که در ثبت نام مشخص فرموده اید مراجعه می‌فرماید.

نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی

نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی

نحوه قطع دستگاه های کارتخوان

شما با مراجعه به سایت my.tax.gov.ir می‌توانید از فهرست و وضعیت تمام دستگاه های پوز بانکی که به نام ایشان است مطلع بشوند که این فرآیند جهت رفع شائبه در نظم اقتصادی صورت گرفته است که ناشی از همکاری بانک مرکزی با سازمان امور مالیاتی و شرکت های خصوصی می‌باشد اما برای قطع دستگاه های کارتخوان بهتر است که حسابی که به دستگاه پوز بانکی شما متصل است ابتدا با مراجعه به بانک درخواست قطع یا مسدود شدن آن حساب را داشته باشید تا دیگر ارتباطی بین دستگاه پوز بانکی با کد ملی شما وجود نداشته باشد و سپس در ارتباط با شرکت واگذار کننده دستگاه کارتخوان خود باشید تا دیگر دستگاه مورد نظر که دارای کد مشخصی می‌باشد از مالکیت شما خارج بشود.

زمان قطع دستگاه های کارتخوان بانکی

با توجه به آخرین ابلاغیه ای که به مودیان با پیامک صورت گرفت عنوان شد که دستگاه های کارتخوات بانکی در صورت عدم ثبت نام در سامانه های مالیاتی تا پایان دی ماه قطع می‌گردند اما سازمان امور مالیاتی بجهت همراهی مودیان به این واسطه که فرصت ثبت نام برای برخی از مودیان فراهم نشده باشد این مهلت تا پایان بهمن ماه 1400 تمدید شده است.

رسیدگی به تراکنش های بانکی در سال 1401

با توجه به تغییرات قانون و سروسامان پرونده های معوق مالیاتی رسیدگی به تراکنش های بانکی در سال 1401 توام با پرونده های مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی صورت می‌پذیرد به این صورت که جمع تراکنش های بانکی و موارد نامشخص طی گزارش دریافتی از سازمان امور مالیاتی در تطابق با اظهارات مودیان قرار گرفته و صحت سنجی می‌گردد البته توجه داشته باشید که بررسی تراکنش های بانکی از این پس بر اساس کد ملی صورت می‌گیرد تا در ابتدا از کتمان درآمد و رسیدگی مجدد جلوگیری بشود.

  • سقف رسیدگی به تراکنش ‌های بانکی چقدر است ؟

    ابتدا باید توجه داشته باشیم که طبق بخشنامه 16/99/200، قبل از سال 1395، تراکنش های بانکی تا سقف 15 میلیون تومان (به استثنای تراکنش های واریزی از طریق دستگاه پوز یا درگاه الکترونیکی پرداخت) مورد رسیدگی قرار نمی‌گیرد. اما حتماً بارها شنیده‌ایم که گردش حساب بالای 5 میلیارد تومان، سالیانه برای سازمان امور مالیاتی حساسیتی ایجاد نمی‌کند. (با توجه به اینکه 5 میلیارد تومان در آخرین بخشنامه سازمان در خصوص تراکنش‌های بانکی صادر شده 5232/230/د ذکر شده است.) اما گفتنی است، واقعاً در عمل این طور نیست و سامانه اطلاعات جامع سازمان امور مالیاتی به تعداد تراکنش های بانکی یا منبع واریزکننده وجه حساسیت نشان می‌د‌هد و گاهی دیده شده که فردی با گردش 100 میلیون تومان مورد رسیدگی تراکنش ‌های بانکی قرار گرفته است. از این رو باید نسبت به تمهیداتی همچون جمع‌آوری اسناد و مدرک مربوطه برای تراکنش ‌هایی که انجام می‌شود و نوع ارائه گزارش به سازمان امور مالیاتی واقف باشید.

  • آیا گردش بالای 500 میلیون تومان مختص به هر بانک به صورت جداگانه است؟

    طبق دستورالعمل اداره مبارزه با پولشویی، هر از بانک‌ها یا مؤسسات اعتباری به صورت مجزا از یکدیگر موظف به بررسی حساب‌های مشتریان و ارائه گزارش به بانک مرکزی یا اداره مبارزه با پولشویی هستند.

  • نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی مشکوک به چه صورت است ؟

    با وجود اینکه صراحتاً در دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها بر نحوه‌ی اجرا و رسیدگی به تراکنش های بانکی مشکوک تأکید شده است با این مضمون که لازم است نحوه بررسی و تشخیص تراکنش های بانکی مشکوک زیر نظر کمیته‌ای که متشکل از مدیریت کل سازمان با سمت رئیس کمیته، معاون حسابرسی سازمان به‌عنوان دبیر کمیته و رئیس امور حسابرسی و نماینده دادستانی انتظامی مالیاتی و مسئول حراست اداری بررسی گردد، اما در عمل فرایند تشخیص، صرفاً منوط به نظر کارشناس بررسی‌کننده است. همچنین با وجود تاکید بر اینکه در صورت عدم دستیابی به اطلاعات کافی، اظهارات مؤدیان به صورت شفاهی و کتبی مورد قبول واقع بشود، ولی در واقع تأکید مسئول بررسی‌کننده بر اظهاراتِ خلافِ واقع مؤدیان است که با نادیده گرفتن مکتوبات، پرونده را به هیات‌های حل اختلاف ارجاع می‌نماید.

  • نحوه رسیدگی به تراکنش های بانکی اشخاصی که پرونده مالیاتی ندارند، به چه صورت است؟

    اگر شخصی پرونده مالیاتی نداشته باشد، سازمان امور مالیاتی ابتدا موظف به صدور کد اقتصادی و تشکیل پرونده مالیاتی برای ایشان است و سپس اطلاعات تراکنش ‌های بانکی مؤدی را در اختیار گروه رسیدگی‌کننده قرار می‌دهد تا نسبت به پالایش حساب‌ها و صدور برگ تشخیص به منظور ارائه اطلاعات تکمیلی توسط مؤدیان اقدامات لازم به‌عمل آید.

  • آیا وجوه دریافتی و پرداختی بابت شارژ ساختمان مشمول مالیات می‌شود؟

    مبالغ دریافتی و پرداختی موبوط به شارژ ساختمان که برای مدیریت ساختمان صرفاً به‌عنوان یک امانت است و هیچ‌گونه نفعی برای او ندارد، در صورتی‌که وی اسناد و مدارک هزینه‌ای و تأییدیه اعضای ساختمان را به سازمان امور مالیاتی ارائه نماید، مشمول مالیات بر تراکنش های بانکی و شناسایی درآمد نمی‌شود.

  • آیا واریزی واریزی‌های بستگان مشمول مالیات می‌شود؟

    با توجه به اینکه در راستای مبادلات مالی، گاهی بستگان از شخص دارنده‌ی دستگاه پوز بانکی درخواست استفاده از امکانات بانکی برای انتقال وجه می‌کنند، در صورتی‌که بلافاصله یا مدتی بعد دقیقاً یا حدود همان مبلغ به حساب ایشان عودت داده شود و برای مسئول رسیدگی‌کننده به تراکنش‌های بانکی محرز گردد که این مبادله مالی جنبه درآمدی و کسب سود ندارد، از لیست تراکنش های بانکی مشکوک به درآمد برای ایشان خارج می‌شود.

  • آیا انتقالی بین حساب‌های شخصی مشمول مالیات است؟

    با وجود اینکه انتقالی بین حساب‌های بانکی شخص باعث می‌شود تا مانده بستانکاری حساب‌های شخصی بالا بروند، این تراکنش‌ها با مشخص شدن برای مسئول رسیدگی‌کننده، از لیست تراکنش های بانکی مشکوک خارج می‌شود و مورد رسیدگی درآمدی واقع نمی‌شود.

  • آیا تسهیلات بانکی دریافتی یا قرض و ودیعه دریافتنی و پرداختنی مشمول مالیات می‌شود؟

    با توجه به اینکه تسهیلات بانکی یا قرض دریافتی نوعی بدهی یا قرض به بانک یا سرمایه‌گذاران محسوب می‌شود و عین مبلغ به حساب پرداخت‌کننده برگشت داده می‌شود، جنبه درآمدی ندارد و از شمول رسیدگی به تراکنش های بانکی خارج است.

  • آیا انتقال بین حساب‌های بانکی شرکا و اعضای هیات مدیره جزء تراکنش های بانکی مشکوک می‌باشد؟

    با توجه به اینکه در مشاغل مشارکتی یا حتی در شرکت‌ها، انتقال منابع مالی به قصد انجام امور اقتصادی توسط هر یک از شرکا مشخص است، در صورت درخواست سازمان امور مالیاتی با توجه به نام واریزکننده و شراکت‌نامه، اگر شخص حقوقی باشد یا اشخاص گروه اول باشند، به شرطی‌که در دفاتر قانونی و گردش حساب جاری شرکا ثبت شده باشد، جزء مواردی اطلاق می‌شود که مورد قبول مسئول رسیدگی‌کننده است و از لیست تراکنش های بانکی مشکوک خارج می‌گردد.

  • آیا تنخواه‌گردان‌ها مشمول مالیات بر تراکنش های بانکی می‌شوند؟

    در مواردی دیده شده است که ورودی‌های بانکی شرکت به‌طورمستقیم به حساب فردی تحت عنوان امین، واریز می‌شود و طبیعتاً مخارج شرکت را هم ایشان متقبل می‌شوند. این موضوع در ابتدای امر خوشایند است، اما وقتی که موضوع تراکنش های بانکی مطرح شد، تنخواه‌گردان‌ها با دو وضعیت روبه‌رو شدند: حالت اول از این قرار بود که شرکت نامه‌ای به سازمان امور مالیاتی می‌زد و عهده‌دار مبالغ ورودی و خروجی می‌شد و هر گونه مشکلی را از تنخواه‌دار رفع می‌نمود. اما در حالت دوم شرکت پشت تنخواه‌دار را خالی می‌کرد و تنخواه‌دار مسئولیت و بار سنگین این پاسخگویی را متقبل می‌شد که عمدتاً در حالت دوم تنخواه‌داران در محاکم مالیاتی نتیجه مثبتی نمی‌گیرند.

  • مالیات دستگاه پوز بانکی به چه نحوی محاسبه می‌شود؟

    این پرسش گاهی برای کارفرمایان پیش می‌آید که مالیات دستگاه پوز بانکی به چه نحوی محاسبه می‌شود؟ در صورتی‌که دستگاه پوز بانکی به خودی خود مشمول مالیات نیست و صرفاً نشان می‌دهد مؤدی دارای یک درگاه بانکی فعال است و مؤدیان به جای نگرانی نسبت به دستگاه پوز بانکی باید نسبت به گردش حساب‌های شخصی به‌علاوه حساب‌های متصل به دستگاه پوز بانکی و انطباق اسناد هزینه‌ای با درآمدهای خود و مسئولیت گردش حساب بانکی خود دقت ویژه‌ای داشته باشند.

پرسش و دیدگاه خود را درج فرمایید:
  • محسن :

    با سلام و درود
    ممنونم جناب مولایی از پاسخگویی به موقع و اطلاعات به روزتون

    • علی مولایی :

      بزرگوارید جناب آقای رشیدی
      نظر لطف شماست،
      اگر سوال دیگری هم داشتید به همین ترتیب در خدمت شما هستم.

  • محسن :

    با سلام و احترام تشکر میکنم از سایت خوبتون و اطلاعات عالی تون ممنون میشم این مورد که اشاره کردید رو بخشنامشم بگید چون توی بخشنامه200/99/16 ندیدمش
    مهلت رسیدگی به تراکنش‎‌های بانکی مؤدیانی که بیشتر از 5 میلیارد تومان گردش بستانکاری دارند، برای دوره مالی 1395 لغایت پایان دوره مالی 1397 تا آذر ماه سال جاری (آذر 1400) می‌باشد و در خصوص ادارات امور مالیات تهران و اصفهان تا پایان بهمن ماه سال 1400 است و طبق قانون، قانون‌گذار حداکثر تا 3 ماه بعد از آن، مهلت ابلاغ برگ تشخیص به مؤدیان را دارد.

    • علی مولایی :

      درود و عرض احترام بخدمت شما جناب آقای رشیدی
      در خصوص سوالی که مطرح فرمودید
      شما می‌توانید این موضوع را در بند 4 بخشنامه د/230/37598 به تاریخ 1400/06/31 دنبال بفرمائید که بخشنامه مذکور را برای شما به پیوست قرار گرفته است.
      دانلود بخشنامه

  • پریسا جبلی :

    سلام احتراما پیرو تماس با جنابعالی تقاضا دارم لینک و یا پی دی اف رای دیوان به شماره 140031390001511537 مورخ 20/6/ 1400 در ارتباط با تراکنش های بانکی برای بنده ارسال فرمایید. از لطف و همکاری شما سپاسگزارم.

    • علی مولایی :

      درود بر شما سرکار خانم جبلی
      درخواست شما مبنی بر مردود بودن رسیدگی به تراکنش های بانکی قبل از سال 1397 طبق بخشنامه صادره از سازمان امور مالیاتی به شماره ابلاغيه 37598/230/د مورخ 1400/06/31 برای شما ایمیل گردید.

  • علی :

    سلام
    در صورتی که کارتخوان را در اختیار شخص دیگری مثلا برادر خود قراردهیم و مبالغ واریزی را ابتدا بحساب بانکی خودش انتقال داده و سپس با آن حساب در کافی نت قبوض حق بیمه برای مشتریانش پرداخت کند؟ آیا با ارائه صورتحساب صاحب کارتخوان و صاحب حساب پرداخت کننده قبوض که به اداره دارایی، اثبات میشود که مبالغ تراکنش ها درآمدی نبوده و صرفا پرداخت قبوض مشتری به سازمان تامین اجتماعی بوده است؟
    چون کاملا در صورتحساب ها مشخص و شفاف هست که پول ها بابت پرداخت قبض به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز شده است.
    باتشکر

    • علی مولایی :

      درود بر شما جناب آقای علی
      بله، با توجه به رهگیری حسابها این موضوع کاملا قابلیت اثبات دارد.
      اما در نظر داشته باشید چنانچه حسابی که پرداختی ها با آن انجام می‌گردد جهت رسیدگی ممیز معرفی گردد، حساب مربوطه مبنای تجاری پیدا می‌کند.
      چنانچه به پیوست سوالی دارید در خدمت شما هستم.
      پایدار باشید.

  • پیمان :

    سلام، من مشکل مالیاتی ندارم، اما دریافت هایی که دارم نمی‌دانم از طرف کدامیک از افرادی است که سروکار مالی دارم، اینک دریافت های من از طرف چه کسی است چگونه مطلع شوم. سپاس ❤️

    • علی مولایی :

      درود بر شما جناب آقای همایون
      شما می‌توانید با مراجعه به اینترنت بانک، سپس دریافت صورت حساب بانکی، اطلاعات واریز کننده را در صورتی که غیر از درگاه پایانه‌های فروشگاهی باشد (همچون کارتخوان) دریافت و سپس از طریق برداشت شماره کارت یا شبای واریز کننده مشخصات شخص واریز کننده را مطلع شوید.
      چنانچه در این خصوص سوال دیگری دارید در خدمت شما هستیم.
      با تشکر

  • حسن :

    چه مدارکی برای اثبات تراکنش بالای 500میلیون تومان ناشی از فروش سهام باید تهیه کنیم و ارائه بدیم؟

    • علی مولایی :

      سلام و عرض ادب جناب آقای حسین،
      شما با مراجعه به کارگزاری‌ خود می‌توانید سند معاملات خود را در سازمان بورس اوراق بهادار تهیه و با سازمان امور مالیاتی ارائه دهید که از این بابت هیچ گونه مالیات مجددی به شما تعلق نمی گیرد.

آخرین مقالات
up-arrow