نحوه اعتراض به برگ تشخیص

از مهم‌ترین مواردی که لازم است مسئولین مالی و مالکین واحدهای تجاری با آن آشنایی داشته باشند، ادبیات یا آئین دادرسی مالیاتی است. به‌عبارتی نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی که در اولین مرحله می‌باشد، از این نظر حائز اهمیت است که تعیین‌کننده‌ نوع رفتار مالی یا مراودات مالی ما می‌باشد. به این شکل، در زمان تصمیم‌گیری‌های مالی یا رفتارهای حقوقی،‌ می‌توانیم عواقب آن را به‌‌خوبی بسنجیم. اما از منظری دیگر آشنایی با آئین دادرسی مالیاتی، تعیین‌کننده‌ جایگاه مؤدیان نسبت به مجری قانون است.

طبیعتاً اگر ما نسبت به قانون آگاهی و اشراف نداشته باشیم، همیشه این امکان وجود دارد که مواد قانونی به‌نحوی به‌اشتباه به ما دیکته شده باشد. در صورتی که امکان تغییر در رأی صادره برای ما وجود دارد و مجری قانون به‌عنوان نماینده‌ دولت موظف به پاسخگویی در نحوه محاسبه‌ی مالیات، آراء صادره و درنهایت رفع نقص می‌باشد. همچنین باید این نکته را در نظر داشته باشیم که به واسطه‌ی تقسیم بخشی از سود و زیان ما با دولت، دولت به نوعی شریک تجاری ما محسوب می‌شود که بر همین اساس نیز موظف به پاسخگویی است.

به طور کلی، مجری قانون‌ نیز امکان اشتباه دارد که اگر به واسطه‌ عدم اطلاع از آخرین تغییرات قانون، در صدور رأی‌ دچار اشتباه شود، موظف به رفع تبعات رأی صادره‌ است.

در صورتی که سوالی در خصوص نحوه اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی دارید می‌توانید در ذیل همین نوشتار مطرح بفرمائید تا مدیریت موسسه به طور جامع پاسخگوی شما باشد.

 

مراحل حل اختلاف مالیاتی

آشنایی با مراحل حل اختلاف مالیاتی باعث می‌شود اسناد و مدارک را به ترتیب اهمیت در فرصت مناسب آماده و مجددا پرونده را قبل از رسیدگی بررسی نمائید، این اسناد به ترتیب اهمیت شامل؛ تمام دفاتر قانونی پلمپ، فاکتورهای فروش یا اسناد درآمدی (صادر شده و نسخه اصلی فاکتورهای ابطال شده)، اسناد خرید (داخلی و سفارشات خارجی)، اسناد هزینه‌ای، جدول بهای‌تمام‌شده‌ی کالای ‌فروش‌رفته، مصرف مواد و سایر موارد……..، اما نکته حائز اهمیت این است که مسئولین رسیدگی‌کننده گاهی از مؤدیان درخواست می‌نمایند ذیل صورت‌مجلس را به صورت نانویس امضا کنند و اسناد و مدارک درخواستی را در روزهای آتی به اداره ارجاع بدهند که در زمان مراجعه مسئول رسیدگی‌کننده بیان می‌دارد به لحاظ قضایی ملزم به بستن صورت‌مجلس هستیم و در نتیجه از دریافت اسناد و مدارک امتناع و مؤدیان با توجه به عدم آگاهی نسبت به این مهم درگیر مراجع دادرسی مالیاتی می‌شوند.

برای یافتن پاسخ سوالات زیر و مواردی دیگر، می‌توانید به وب‌سایت «مؤسسه مالیاتی دادیس»، مقاله‌ای تحت عنوان «نحوه محاسبه مالیات» مراجعه فرمایید.

• درج تمام شماره حسابهای بانکی رسیدگی شده در صورت‌مجلس چه منافعی برای مؤدیان دارد؟
• آیا به لحاظ قانونی برای اسناد و مدارکی که به حسابرس مالیاتی به امانت می‌دهیم، باید رسید دریافت کنیم؟
• طبق قانون، فاصله بین ابلاغ تا روز رسیدگی حداقل باید چند روز باشد؟ و اینکه آیا امکان رسیدگی زودتر از موعد وجود دارد؟

 

نحوه رسیدگی مالیاتی

مؤدیان در خصوص نحوه رسیدگی مالیاتی و اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی می‌توانند طی سی روز از تاریخ ابلاغ واقعی، به اداره مالیاتی مربوطه مراجعه کنند و طی لایحه‌ دفاعیه، درخواست رسیدگی مجدد را از ممیز کل مالیاتی داشته باشند. ممیز کل نیز ظرف چهل‌وپنج روز بعد از ثبت اعتراض مؤدی، مهلت رسیدگی دارد تا در صورتی‌که اظهارات و اعتراض شما را برای تعدیل برگ تشخیص کافی بداند، ذیل برگ تشخیص قید کند. اگر شما با ممیز کل مالیاتی طی مدت مذکور به توافق نرسیدید، مراتب ذیل برگ تشخیص نوشته و پرونده به همراه لایحه دفاعیه شما به هیات حل اختلاف ارجاع می‌شود. البته به منظور وصول هر چه سریع‌تر منابع مالیاتی، ممیز کل طبق بخشنامه شماره: 200/82213/د بتاريخ: 1402/11/25 مالیات شما را تعدیل می‌نماید تا در رسیدگی اولیه مورد توافق، مالیات وصول و پرونده مختومه گردد.

لینک دانلود PDF بخشنامه شماره د/82213/200 اختیارات ممیز کل مالیاتی این موضوع در نوشتاری تحت عنوان نحوه کاهش مالیات مورد بررسی قرار داده‌ایم.

در همین خصوص این سوال برای مؤدیان مطرح می‌شود که ممیز کل مالیاتی چه اختیاراتی دارد و آیا در گروه مراجع حل اختلاف مالیاتی قرار دارد؟ پاسخ به این سوال را در نوشتاری تحت عنوان اختیارات ممیز کل مالیاتی (لینک مرتبط) به تشریح مورد بررسی قرار داده‌ایم.

نحوه تنظیم لایحه مالیاتی

با در نظر گرفتن اینکه نحوه تنظیم لایحه مالیاتی به عنوان مهمترین سند اعتراض شما می‌باشد، درنوشتار دیگری در وب سایت موسسه دادیس به این مهم پرداخته‌ایم، اما لایحه مالیاتی باید با رعایت قواعدی از قبیل پرهیز از قلم‌فرسایی در مقدمه، داشتن محتوایی جامع و به دور از موارد تکراری، دارای منطق و استدال (به دور از طرح وضعیت نابسامان اقتصادی) در عین سادگی، رعایت عفت قلم، صمیمت در نوشتار بین مؤدی و مرجع دادخواهی، مطرح کردن اختلاف به طور تفکیک‌شده در بندهای مجزا که مهم‌ترین اصل در تنظیم لایحه است، باعث می‌شود که در نتیجه، مرجع دادخواهی موظف به ارائه مبنای قانونی نسبت موارد مطرح‌شده به تفکیک شود و از کلی‌گویی بپرهیزد که این موضوع می‌تواند تأثیر و نقش بسزایی در نتیجه آرای صادره داشته باشد.

مؤدیان مد نظر داشته باشند که در ذیل اولین لایحه تقدیمی (طبق قانون) به حسابرس کل یا ممیز کل مالیاتی می‌توانند نماینده‌ی خود را در هیات های حل اختلاف تعیین کنند، این در حالیست که تعیین نماینده در لوایح بعدی قابل پذیرش نیست.

نحوه دریافت گزارش رسیدگی مالیاتی

با وجود ابهام در برگ تشخیص و بعضاً اشتباهات محاسباتی، در صورت عدم درخواست کتبی برای دریافت رونوشت و مبنای محاسبات برگ تشخیص، مؤدیان امکان اخذ مبنای محاسباتی را ندارند که این مهم به زعم مشاورین مالیاتی به دور از عدالت اجتماعی است. علی‌ای‌حال مؤدیان می‌توانند برای دریافت گزارش رسیدگی و مبنای برگ تشخیص درخواستی به شکل زیر، در دبیرخانه سازمان امور مالیاتی ثبت و به خدمت ممیز امور مالیاتی تقدیم کنند.

«به ریاست محترم امور مالیاتی اداره کل …..

اداره امور مالیاتی …..

احتراماً در اجرای بند 25 دستورالعمل 117300 پ و ماده 237 قانون مالیات‌های مستقیم خواهشمندم رونوشت جزئیات گزارش و مبنای صدور و محاسبه برگ تشخیص شماره …… را به اینجانب ………… ارائه بفرمایید.»

فایل PDF بخشنامه شماره 117300پ جهت دانلود دستورالعمل دادرسي مالياتي

پیشنهاد مؤسسه داوری دادیس به شما

شما می‌توانید با بهره‌بردن از مشاوره مالیاتی متخصص به منظور شرکت در هیات های حل اختلاف مالیاتی یا‌ تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی متناسب با فعالیت، سرمایه‌گذاری مطمئنی در نتیجه‌ی آرای صادره از مراجع حل اختلاف مالیات داشته باشید.

هیات حل اختلاف بدوی

اولین مرجع رسیدگی به اختلاف‌های مالیاتی، هیات حل اختلاف بدوی است که در آن یک قاضی بازنشسته واجد شرایط و یک نماینده سازمان امور مالیاتی و یک نماینده از طرف مؤدی حاضر می‌شود که نظر اکثریت لازم‌الاجرا می‌باشد.

سایر توضیحات لازم برای حضور در جلسه هیئت در نوشتاری و سؤالاتی مرتبط با این موضوع، در نوشتاری با عنوان «نحوه رسیدگی در هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی» در وب‌سایت «مؤسسه مالیاتی دادیس» تشریح شده است.

• لایحه دفاعیه تقدیمی به هیئت حل اختلاف بدوی باید به چه صورتی (ماهوی یا شکلی) تنظیم گردد؟
• لوایح شکلی و ماهوی چه خصوصیاتی دارند؟
• در صورت عدم حضور هر یک از اعضای هیئت حل اختلاف بدوی، آیا جلسه رسمیت دارد؟
• فاصله ابلاغ جهت حضور در جلسه هیئت حل اختلاف بدوی تا روز جلسه چند روز است؟
• قبل از حضور در جلسه هیئت چه اقداماتی باید انجام بدهیم؟

هیات حل اختلاف تجدید نظر

مؤدیان بعد از صدور و ابلاغ رأی هیات حل اختلاف بدوی، به مدت بیست روز مهلت دارند که لایحه دفاعیه خود را تنظیم کنند و به خدمت دبیرخانه هیات حل اختلاف تجدیدنظر بدهند؛ در غیر این صورت، رأی هیات حل اختلاف بدوی قطعی و لازم‌الاجراست که توصیه می‌شود دادخواست چند روز قبل از پایان موعد مقرر، تقدیم دبیرخانه بشود. (مهلت بیست روزه برای اعتراض به برگ مطالبه‌ی ارزش افزوده و برگ تشخیص یکسان است.)

به واسطه‌ی اهمیت هیئت حل اختلاف تجدیدنظر و طرح سؤالات بسیاری در این خصوص، نوشتاری ویژه در همین رابطه در وب‌سایت «مؤسسه مالیاتی دادیس» برای پاسخ به این موارد منتشر کرده‌ایم تا شما با آمادگی کامل در جلسه هیئت حل اختلاف تجدید نظر حاضر شوید.

• آیا نمایندگان هیئت حل اختلاف بدوی امکان حضور در هیئت حل اختلاف تجدید نظر را دارند؟
• آیا امکان ارائه مجدد لایحه دفاعیه‌ای جدید در هیئت حل اختلاف تجدید نظر وجود دارد؟
• نحوه نگارش لایحه دفاعیه مالیاتی جهت ارائه به هیئت تجدید نظر به چه صورت است؟
• آیا آراء هیئت حل اختلاف تجدید نظر قطعی است و مؤدی مکلف به پرداخت آن می‌باشد؟

نحوه ابلاغ اوراق مالیاتی

در ابتدا مؤدیان باید توجه داشته باشند که نحوه ابلاغ اوراق مالیاتی به عنوان یک ایراد شکلی ممکن است تمام مراحل یا بخشی از رسیدگی صورت‌گرفته را به درخواست مؤدی ابطال نماید و این شانس را برای ایشان به‌همراه دارد تا در صورت عدم اخذ رأی مطلوب، پرونده‌ مجدداً رسیدگی بشود، شایان ذکر است ابلاغ به دو صورت واقعی و قانونی صورت می‌گیرد که در ابلاغ واقعی تمام جوانب رعایت می‌شود و فقط ممکن است اعتراض ما در رابطه با مهلت‌های قانونی باشد. اما درخصوص ابلاغ قانونی به واسطه‌ی ابهام مجری قانون از عدم اطلاع مؤدی، تکالیفی بر مؤدی حاکم نیست؛ اگرچه باید در نظر داشته باشید که عدم اطلاع مؤدی از ابلاغیه‌های مالیاتی معایبی نیز به همراه خواهد داشت.

سوال: آیا ابلاغ الکترونیکی، ابلاغ واقعی محسوب می‌شود یا قانونی؟ این موضوعی است که در نوشتار مربوط به ابلاغ تحت عنوان نحوه ابلاغ مالیاتی (لینک مرتبط) مورد بررسی قرار گرفته است.

اداره وصول اجرا

با توجه به قطعیت آرای هیات تجدید نظر، مؤدیان می‌بایست ظرف مدت ده روز از صدور رأی هیات تجدیدنظر مالیات قطعی‌شده را پرداخت کنند و در صورت عدم پرداخت، طی یک هفته ابلاغیه‌ای برای توقیف اموال به مؤدی تقدیم کنند و ظرف یک ماه از مهلت قیدشده، به جز مستثنیات دین (دو سوم حقوق و سه چهارم حقوق بازنشستگی، البسه و لوازم اولیه زندگی، ابزار کشاورزی، صنعتی و تولیدی برای تأمین حداقلی درآمد، محل سکونت به قدر متعارف که بستگی به جایگاه اجتماعی مؤدی دارد) به ترتیب نقدشوندگی با توجه به بدهی مالیاتی به‌علاوه 10% به‌عنوان هزینه وصول اجرا از حساب‌ها و اموال مؤدی توقیف می‌گردد و در خصوص فروشِ اموالِ مؤدیان به ارزش کارشناسی‌شده، اولویت با مؤدی است. البته مؤدیان برای جلوگیری و لغو عملیات اجرایی اداره وصول اجرا می‌توانند درخواست رسیدگی مبنی بر ایراد بر رسیدگی را به هیات 216 مالیاتی یا شورای عالی مالیاتی تقدیم کنند که در ادامه به آن می‌پردازیم.

هیات حل اختلاف ماده 216

هیات حل اختلاف ماده 216 مرجعی است که مؤدیان می‌توانند با ایرادی بر فرایند رسیدگی مبنی بر اینکه فرایند ابلاغ تا وصول اجرا مغایر با قانون صورت گرفته است، درخواست بر ابطال رأی صادره به اداره وصول و اجرا را داشته باشند و پس از توقف فرایند وصول اجرا نیز درخواست رسیدگی مجدد را از هیات حل اختلاف ماده 216 بنمایند. در این صورت است که قید فوریت با تشکیل هیات سه‌نفره در مقام و جایگاه هیات حل اختلاف تجدیدنظر یا هیات حل اختلاف بدوی تشکیل و به پرونده مؤدی رسیدگی می‌گردد و آرای صادره قطعی و لازم‌الاجراست؛ مگر در صورتی‌که ایرادی شکلی بر رسیدگی وارد باشد. شایان توجه است که رأی هیات 216 نسبت به حل اختلاف مالیات‌های غیرمستقیم نیز قطعی و لازم‌الاجرا است.

هیات وزیر یا ماده 251 مکرر

با توجه به ناعادلانه بودن آرای صادره توسط ممیزین مالیاتی یا هیات های حل اختلاف مالیاتی، در صورتی‌که مؤدیان در هیچ مرجع دیگری امکان رسیدگی به شکایت را نداشته باشند، وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌تواند در هیات مرکب از سه نماینده به انتخاب خود وزیر (که تحت عنوان هیات وزیر یا ماده 251 مکرر نام دارد)، پرونده را بررسی و اقدام به صدور رأی نماید و آرای صادره نیز قطعی و لازم‌الاجرا ست. این نکته شایان ذکر است که در صورت توافق و پرداخت مالیات توسط مؤدی و مختومه شدن پرونده مالیاتی سنوات مالیاتی (دوره‌های گذشته)، مؤدی می‌تواند از حضور هیات 251 مکرر مبنی بر عدم اطلاع از حقوق خود و ضایع شدن حق ایشان درخواست رسیدگی مجدد داشته باشد. گفتنی است، به واسطۀ بررسی ماهوی پرونده‌ها در هیات 251 مکرر و عدم حضور نماینده یا اعضای سازمان امور مالیاتی در هیات 251 مکرر، فرایند رسیدگی و آرای صادره متفاوت از نتایج حاصله در سازمان امور مالیاتی است. (اعضای هیات 251 مکرر توسط شخص وزیر به منظور رسیدگی به حقوق ضایع شده مؤدیان شکل گرفته است).

اما پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا بعد از هیات 251 مکرر، فرایند رسیدگی تمام می‌شود یا نهادی دیگر پاسخگوی حقوق ضایع شده از مؤدیان خواهد بود؟

دیوان عدالت اداری

مؤدیان در هر مرحله بعد از صدور رأی هیات های حل اختلاف مالیاتی بدوی، می‌توانند نسبت به آرای صادره مبنی بر عدم رعایت قانون یا مغایر بودن قانون که حکم، خارج از موضوع رسیدگی یا به میزان بیشتر از خواسته صادر شده است یا در مفاد حکم تضاد وجود دارد و یا حکم صادره مغایر با آرای صادره توسط همان شعبه یا شعبه دیگری بوده است و یا مغایر با اصول و قوانین شرعی و قانون اساسی جمهوری اسلامی است، شکایت از رأی صادره در دیوان عدالت اداری به‌عنوان یک مرجع قضایی طبق اصل 173 قانون اساسی برای دفاع از حقوق شهروندی شکل گرفته است که می‌توان آرای صادره از هیات حل اختلاف بدوی، تجدیدنظر، وصول اجرا، هیات 216، شورای عالی مالیاتی ماده 251، هیات 251 مکرر یا هیات وزیر، هیات 243 را طی درخواستی کتبی با ذکر تمام مشخصات به انضمام تصویر آرای صادره به دبیرخانه دیوان عدالت اداری تقدیم کنند. لازم به توضیح است که دیوان عدالت اداری صرفاً رأی به رد و غیر قانونی بودن یا عدم رد آرای صادره از هیات های حل اختلاف را صادر می‌کند که مؤدیان در صورت تشخیص غیرقانونی بودن رأی صادره (توسط دیوان عدالت اداری)، پرونده را در شورای عالی مالیاتی، هیات دیگری به نام هیات حل اختلاف هم‌عرض مطرح و درخواست رسیدگی مجدد را مبتنی بر نظر قطعی و لازم‌الاجرای دیوان عدالت اداری درخواست می‌نمایند.

شایان ذکر است، مهلت طرح شکایت از آرای صادره توسط هیات های حل اختلاف مالیاتی به دیوان عدالت اداری تا سه ماه بعد از ابلاغ رأی صادره است که برای اشخاصی که مقیم خارج از ایران‌اند، سه ماه به این مهلت افزوده می‌گردد.

شورای عالی مالیاتی

شورای عالی مالیاتی با هدف صیانت از حقوق مؤدیان، مرکب از 25 عضو صاحب‌نظر و مطلع در امور حقوقی و مالی با مدک کارشناسی یا بالاتر تشکیل شده است که توسط هشت شعبه‌ی سه نفره به‌علاوه یک رئیس (به انتصاب رئیس کل سازمان امور مالیاتی و حکم وزیر امور اقتصاد و دارایی) اداره می‌شود و وظیفۀ تصویب و نظارت بر اجرای آیین‌نامه‌ها، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌ها را علاوه بر رسیدگی به آرای قطعی هیات های حل اختلاف مالیاتی به انضمام بررسی نقص رسیدگی و عدم رعایت قوانین و مقررات توسط هیات های حل اختلاف مالیاتی و رسیدگی به آرای صادره توسط دیوان عدالت را دارد. بررسی لایحه دفاعیه و شکایت توسط یکی از هشت شعبه شورا زیر نظر ریاست شورای عالی مالیاتی صورت می‌گیرد و رأی صادره توسط شورای عالی مالیاتی قطعی ولازم‌الاجراست‌.

پرسش و دیدگاه خود را درج فرمایید: