مالیات بر درآمد اینفلوئنسرها بر چه اساسی محاسبه میشود؟
بسیاری از افراد تمایل دارند، در منزل خود، درحالیکه به صندلی راحتی تکیه دادهاند و آبمیوه خنکی مینوشند، در هر ساعتی که دوست دارند، مشغول به کار شوند. در گذشته و برای نسل پیش از ما که برای کسب درآمد بهطور شبانهروزی تلاش میکردند، شاید این تصویر و چنین شرایط کاری، چیزی جز یک رؤیای شیرین و دستنیافتنی نبود. اما امروزه با گسترش فضای مجازی و دنیای اینترنت، بستر مناسبی برای فریلنسر بودن ایجاد شده و این رؤیای شیرین نیز تا حد زیادی به حقیقت پیوسته است. امروزه ما با موضوعی به نام مالیات بر درآمد مواجه هستیم که باید نسبت به مالیات بر درآمد اینفلوئنسرها نیز آگاه باشیم.
در این مقاله قصد داریم به زبانی ساده، همه چیز را درباره فریلنسر بودن و قوانین حقوقی و مالیات آنها توضیح دهیم. با ما همراه باشید تا با آخرین بخشنامه مالیات بردرآمد اینفلوئنسرها آشنا شوید.
در صورت تمایل می توانید جهت دریافت مشاوره فوری و راهنمایی و همچنین بهره مندی از خدمات مالیاتی، درخواست خود را در بخش مشاوره مالیاتی کادر با تجربه و حرفه ای دادیس ثبت نمایید.
فریلنسر کیست؟
فریلنسر به زبان ساده به فرد متخصصی گفته میشود که از راه دور و بهصورت پروژهای کار میکند. فریلنسرها میتوانند انتخاب کنند که با کدام کارفرما و چند ساعت در روز کار کنند، چه پروژههایی را قبول کنند، برای هر پروژه چقدر دستمزد بگیرند و در هر هفته روی چه تعداد پروژه کار کنند. فریلنسرها به استخدام کارفرماهای مختلف درمیآیند و پروژههای گوناگونی را انجام میدهند. آنها میتوانند به انتخاب خودشان بهصورت کوتاهمدت یا بلندمدت با کارفرماهای مختلف همکاری کنند.
مزایای فریلنسر بودن چیست؟
فریلنسر بودن طبیعتاً با مزایا و معایبی همراه است. مزایای فریلنسر بودن به این قرار است:
1. برنامه کاری منعطف
فریلنسرها انتخاب میکنند که چه ساعاتی از روز را کار کنند. اگر یک فریلنسر احساس کند که چند روزی امکان کار کردن ندارد، دیگر لازم نیست نگران مرخصی گرفتن از رئیس خود باشد، چون میتواند بهسادگی طی این چند روز پروژهای را قبول نکند. یک فریلنسر نیازی ندارد که حتماً در ساعات اداری کار کند، بلکه هر زمان که راحتتر باشد، میتواند پروژههایی را که قبول کرده است، به انجام برساند.
2. حق انتخاب و تنوع
فریلنسرها میتوانند آزادانه پروژههایی را که در انجام آنها مهارت کافی دارند، انتخاب کنند. برای یک فریلنسر، محدودیتی در نوع پروژهها وجود ندارد. او میتواند روی پروژههای متنوعی کار کند و اگر به پروژهای علاقهمند نبود، آن را قبول نکند. بنابراین حق انتخاب و تنوع یکی از مزایای مهم فریلنسر بودن است.
3. کنترل بیشتر
یک فریلنسر میتواند برای کار و زندگیاش بهطور مستقل هدفگذاری کند. فریلنسرها رئیس خودشان هستند و به همین دلیل روی کسبوکار خود کنترل بیشتری دارند. یک فریلنسر میتواند کسبوکار خودش را در هر جهتی که مناسبتر میبیند، پیش ببرد.
4. صرفهجویی در هزینهها
یک فریلنسر نیازی به رفتوآمد تا محل کار خود ندارد؛ به همین دلیل در هزینههایش صرفهجویی میشود. فریلنسرها میتوانند از هر جایی که مایل باشند کار کنند و در انتخاب مکان و زمان کاری خود آزادی عمل دارند.
معایب فریلنسر بودن چیست؟
فریلنسر بودن در کنار مزایای بینظیرش، معایبی هم دارد که به این معایب اشاره میکنیم:
1. عدم ثبات مالی
درآمد یک فریلنسر به پروژههایی که قبول میکند، بستگی دارد. اگر یک فریلنسر بتواند پروژههای بیشتر و گرانقیمتتری را قبول کند، طبیعتاً درآمد بیشتری کسب میکند. اما اگر یک فریلنسر نتواند کارفرما را متقاعد کند که پروژهای را به او بسپارد، نمیتواند انتظار درآمدهای بالا داشته باشد. نکته دیگر اینکه گاهی پروژههای فریلنسری درآمد کمتری نسبت به عرف بازار دارند که این مورد نیز یکی از نکات منفی کار فریلنسری محسوب میشود.
2. عدم برخورداری از برخی مزایای شغلی
فریلنسرها نمیتوانند مثل کارمندان شرکتها انتظار بیمه و حقوق بازنشستگی داشته باشند و برای تأمین هزینههای زندگی خود همواره نیازمند انجام پروژههای فریلنسری هستند.
3. احتمال ترکیب شدن کار و زندگی شخصی
درست است که یک فریلنسر آزادی عمل بیشتری دارد و در انتخاب ساعات کاری خود راحتتر است، اما گاهی همین متغیر بودن ساعات کاری سبب ترکیب شدن کار و زندگی شخصی میشود؛ به طوریکه بعضی از فریلنسرها در اوقات فراغت و روزهای تعطیل نیز کار میکنند.
4. برخورد با کارفرماهای مختلف
یک فریلنسر با کارفرماهای مختلفی مواجه میشود. بعضی از کارفرماها منصف هستند، اما برخی دیگر حتی سر هزار تومان حاضرند ساعتها چانهزنی کنند! بعضی از کارفرماها منطقی هستند، اما بعضی دیگر به شدت مشکلپسندند یا نظر خود را مدام تغییر میدهند. برخورد با کارفرماهای مختلف برای بعضی از فریلنسرها یک نکته منفی محسوب میشود.
چگونه یک فریلنسر شویم؟
فریلنسر شدن روشهای گوناگونی دارد. اگر از تخصصها و مهارتهای لازم برای فریلنسر شدن برخوردار هستید، میتوانید از طریق سایتهای فریلنسری ایرانی یا حتی خارجی، پروژه بگیرید و کار کنید. یک روش دیگر نیز این است که بدون واسطه و مستقیماً با کارفرمایان ارتباط برقرار کنید که در این صورت لازم است روی برندسازی شخصیتان کار کنید.
برای فریلنسر شدن چه تخصصهایی لازم است؟
اگر تخصصی دارید که بدون حضور فیزیکی و بهصورت دورکاری میتوانید آن را انجام دهید، فریلنسری مناسب شماست. تعدادی از این تخصصها عبارتاند از:
1. برنامهنویسی
اگر برنامهنویس سایت و اپلیکیشن هستید، بدون شک میتوانید روی کار فریلنسری حساب کنید.
2. طراحی گرافیک
اگر طراح گرافیک هستید یا از دانش کافی برای طراحی لوگو یا هویت بصری برخوردارید، فریلنسری مناسب شماست.
3. طراحی کاراکتر و انیمیشن
طراحی کاراکتر و انیمیشن نیز، بهخصوص در زمینه تبلیغات، بازار کار خوبی دارد و بهصورت فریلنسری قابل انجام است.
4. سئو و بازاریابی دیجیتال
اگر سئوکار یا دیجیتال مارکتر هستید، بدون شک میتوانید روی کار فریلنسری سرمایهگذاری کنید.
5. بورس و ارزهای دیجیتال
اگر در زمینه بازارهای مالی تخصص لازم را دارید، میتوانید از هر مکانی، از جمله خانه خودتان مشغول به کار شوید و کسب درآمد کنید.
برای فریلنسر شدن چه مهارتهایی لازم است؟
برای اینکه بتوانید یک فریلنسر موفق شوید، لازم است یک سری از مهارتها را در خودتان تقویت کنید. در ادامه به تعدادی از مهارتهایی که یادگیری و تقویت آنها برای هر فریلنسری ضروری است، میپردازیم:
1. انضباط شخصی
انضباط شخصی یکی از مهارتهای لازم و ضروری برای فریلنسرهاست. با توجه به اینکه هیچ ناظری بالای سرتان نیست که روی کارتان نظارت کند، خودتان باید تلاش کنید پروژههایی را که قبول میکنید، در بازه زمانی تعیینشده و با کیفیت عالی تحویل دهید.
2. مداومت و پشتکار
به عنوان یک فریلنسر موفق، لازم است مداومت و پشتکار را سرلوحه زندگیتان قرار دهید و در انجام پروژهها مداومت به خرج دهید تا بتوانید آنها را سر وقت تحویل دهید.
3. انعطافپذیری
انعطافپذیری یکی از مهارتهای مهم برای تمام فریلنسرهاست. به عنوان یک فریلنسر، لازم است به نه شنیدن و نه گفتن عادت کنید و به سادگی ناامید نشوید.
4. جذب مشتری
جذب مشتری نیز یکی از مهمترین مهارتهایی است که باید در خودتان تقویت کنید. اگر میخواهید یک فریلنسر موفق شوید، لازم است زبان کارفرمایان را بیاموزید، نیازهای هر کارفرما را بشناسید و تواناییها و خدمات خود را به شیوه صحیح به آنها معرفی کنید.
حقوق و مزایای فریلنسرها
متأسفانه علیرغم قوانین موجود، حقوق و مزایای فریلنسرها منطبق با قانون کار و رفاه اجتماعی رعایت نمیشود و با توجه به اینکه این قانون کارفرما را موظف کرده است که برای هر مدت از کار برای فردی که نیروی کار خود را در اختیار کارفرما قرار میدهد، بیمه در نظر بگیرد و کارگر (یک کلمه قانونی است که برای طرف دوم قرارداد به کار میرود و فریلنسرها را هم شامل میشود) باید دارای قرارداد کاری باشد و درغیراینصورت، کارگر طبق قانون کار تحت استخدام دائم کارفرما است، اما اتفاقی که در عمل و عرف شاهد آن هستیم، به واسطه شرایط تورم و رکود در کشور، تمام ساختارهای قانونی زیر سؤال رفته و با پدید آمدن شغلی به نام فریلنسری، افراد، فارغ از نگاه به امنیت شغلی مبتنی بر بازنشستگی و بیمه تأمین اجتماعی به دنبال گذران معاش فعلی هستند که البته صاحبان کسب و کارها هم از این آسیب به دور نیستند و به بهرهکشی از نیروی کار فرینلسرها رو آوردهاند که نتیجه این موضوع عدم عقد قرارداد و رد کردن لیست بیمه تأمین اجتماعی برای فریلنسرها را به دنبال دارد.
مالیات بر درآمد اینفلوئنسرها در قانون بودجه سال 1400
در بخشنامه 515/1400/200 مورخ 23/05/1400 ذکر شده است که مالیات بر درآمد اینفلوئنسرها به قید فوریت پیگیری بشود. پیش از این نیز در بند «ذ» تبصره 6 بودجه 1400، درآمدهای کاربرانِ دارای بیش از پانصد هزار دنبالکننده رسانههای کاربرمحور از محل تبلیغات، مشمول مالیات شده بود. حال با توجه به اینکه فضایی مثل اینستاگرام که یک زیرساخت دولتی نیست و در آن هیچ سازوکاری هم برای رصد و اثبات درآمد برای اینفلوئنسرها وجود ندارد و تنها موضوعی که باعث میشود تا اشخاص مورد توجه سازمان امورمالیاتی قرار بگیرند، میزان تراکنشهای بانکی اینفلوئنسرها و فریلنسرها است، توصیه میکنیم برای تراکنشهای بانکی که هزینه میشود، اسناد و مدارک مربوطه و عطف و ربط آنها را حفظ کنند تا اگر سازمان امور مالیاتی از اینفلوئنسرها برای بررسی و پاسخدهی نسبت به تراکنشهای بانکی دعوت به عمل آورد، بتوانند به نحو مطلوبی از گردش مالی خود دفاع کنند و مشمول مالیات ناعادلانه نشوند.
مشاروه مالیات اینفلوئنسرها
با توجه به پیچیدگی ساختار نظام مالیات بر درآمد و اینکه اینفلوئنسرها نیز مشابه همه فعالیتهای اقتصادی، صرفاً مشغول به کسب درآمد و انجام خدمات هستند (فارغ از حساسیت سازمان امور مالیاتی نسبت به آنها) و از این رو گاهی با گردش مالی بالا و واریزهایی که برای سازمان امور مالیاتی حساسیتبرانگیز است، روبهرو میشوند (گاهی بعضی از واریزها فارغ از مبلغ آن از طرف افرادی که در لیست سیاه سازمان امور مالیاتی قرار دارند، صورت میگیرد)، از این رو پیشنهاد میکنیم از یک مشاوره مالیاتی بهرهمند شوید تا در زمانی که از طرف سازمان امورمالیاتی برای پاسخگویی دعوت شدید، مشمول پرداخت مالیات عادلانه باشید.
با تشکر
علی مولایی