اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی یا صاحبان مشاغل

نوایندکس

اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی گزارشی است که اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل برای اعلام درآمدها، هزینه‌‌ها و محاسبه مالیات سالانه خود به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه می‌دهند. این اظهارنامه به‌‌عنوان کارنامه مالی فرد یا کسب‌وکار عمل می‌کند و مبنای تعیین مالیات قرار می‌گیرد. ما با نوشتار «اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی یا صاحبان مشاغل» گام‌به‌گام کمک می‌کنیم تا شما بدون نیاز به مراجعه به اشخاص غیرمتخصص همچون کافی‌نت‌ها و دفاتر پیشخان دولت بتوانید خودتان این تکلیف قانونی را انجام دهید.

ابتدا لازم است سه سؤال مهم را بررسی کنیم:

1- اگر اظهارنامه خود را ارسال نکنیم چه عواقبی برای ما به همراه خواهد داشت؟

2- براساس کدام‌یک از مواد قانونی مشمول جریمه می‌شویم؟

• طبق ماده 192 قانون مالیات‌های مستقیم، تصریح شده است چنانچه مؤدیان نسبت به تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر اقدام نکنند، مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل سی‌درصد (30%) مالیات متعلق می‌شوند.

3- بر چه مبنایی مکلف به ارسال اظهارنامه مالیاتی هستیم؟

• برای پاسخ به این سؤال باید مواد 1 و 101 قانون مالیات‌های مستقیم را بررسی کنیم. در ماده 1 قانون‌گذار تصریح می‌کند هر شخص حقیقی ایرانی که مقیم ایران است، نسبت به کلیة درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می‌کند مشمول مالیات می‌شود. همچنین در ماده 101 قانون‌گذار تصریح می‌کند شرط استفاده از معافیت توسط مؤدیان ارسال اظهارنامه عملکرد است. معافیت مذکور در ماده 101 نیز در قانون بودجه تعیین شده است که در ادامه به آن می‌پردازیم که چطور می‌توانید از حداکثر معافیت مالیاتی بهره‌مند شوید.

ما تمام مراحل ارسال اظهارنامه و تکمیل فرم تبصره ماده 100 را برایتان توضیح می‌دهیم. ابتدا شما را با قوانین آشنا می‌کنیم و در پایان به نحوه ارسال اظهارنامه می‌پردازیم. چنانچه سؤالی داشتید می‌توانید ذیل این نوشتار مطرح کنید تا با جزئیات کامل راهنمایی‌تان کنیم.

گروه‌بندی صاحبان مشاغل:

سازمان امور مالیاتی صاحبان مشاغل را براساس نوع و حجم فعالیت به سه گروه تقسیم کرده است:

1. گروه اول: چنانچه مؤدیان طی آخرین اظهارنامه ارسالی به سازمان امور مالیاتی یا طی آخرین برگ قطعی که سال گذشته به آنها ابلاغ شده است بیشتر از 30 میلیارد تومان فروش داشته باشند یا جزو مشاغلی همچون واردکنندگان، صادرکنندگان، صاحبان کارخانه‌ها، هتل‌های سه‌ستاره و بالاتر، دارندگان کارت بازرگانی، واردکنندگان، صادرکنندگان، صاحبان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی و بهره‌برداران معادن، صرافی‌ها و مؤسسات حمل‌ونقل باشند، جزو مؤدیان گروه اول قرار می‌گیرند. البته چنانچه فعالیت آنها خدماتی باشد، سقف مبلغ مورد اشاره برای قرار گرفتن در گروه اول درآمد بیشتر از 15 میلیارد تومان است.
2. گروه دوم:مشاغلی که درآمد ابرازی آنها طی آخرین اظهارنامه ارسالی به سازمان امور مالیاتی یا طی آخرین برگ قطعی که سال گذشته به آنها ابلاغ شده است، بین 10 تا 30 میلیارد تومان است.
3. گروه سوم: سایر مشاغلی که در گروه‌های اول و دوم قرار نمی‌گیرند.

هر گروه تکالیف و الزامات خاص خود را در نگهداری و ارائه اسناد و مدارک مالی دارد. اما با بیانی ساده اشخاص گروه اول امکان استفاده از تبصره ماده 100 را ندارند. در نوشتاری تحت عنوان «گروه‌بندی مشاغل» به‌تفصیل در این خصوص و این سؤال، که اشخاص گروه اول چه مشخصاتی دارند، پرداخته‌ایم.

اما درخصوص گروه دوم و سوم، مؤدیان این گروه‌ها تا سقف 21.600.000.000 تومان (بیست و یک میلیارد و ششصد میلیون تومان) برای عملکرد سال 1403 می‌توانند از تبصره ماده 100 بهره‌مند شوند.

شما به‌تنهایی می‌توانید فرم تبصره ماده 100 را با اندکی آموزش به‌خوبی ارسال کنید. درخصوص ارسال اظهارنامه مالیاتی، که گروه اول مکلف به ارسال آن هستند، اگر واحدی تولیدی هستید، نیاز دارید از کمک فردی متخصص بهره‌مند شوید‌.

صاحبان مشاغل گروه اول چه وظایفی دارند؟

صاحبان گروه اول دقیقاً مشابه اشخاص حقوقی یا شرکت‌ها به ارائه اطلاعات خود در اظهارنامه موظف‌اند. ما برای تکمیل اظهارنامه، «به ترتیب» موظف به ارائه اطلاعات هویتی و بانکی، معافیت‌ها، بخشودگی‌ها، مجوزها، شماره دفاتر روزنامه و کل، ارائه موجودی مواد و کالا طبق جدول استخراجی از سیستم حسابداری، اعلام میزان واردات و صادرات و خدمات ارائه‌شده، صورت سود و زیان، ترازنامه، اطلاعات اجاره املاک و در نهایت مشخص کردن فردی که اظهارنامه را تکمیل می‌کند، هستیم.

آیا صاحبان مشاغل گروه اول به نگهداری دفاتر پلمپ مکلف‌ اند؟

هرچند که صاحبان مشاغل گروه اول به تهیه و نگهداری دفاتر پلمپ قبل از شروع سال جاری مکلف‌اند (به استثنای مشاغل تازه تأسیس)، در صورتی‌که از سال قبل طی نامه‌ای به دبیرخانه سازمان امور مالیاتی، یک سیستم حسابداری مکانیزه (نرم افزار) را معرفی کرده باشند، لزوماً نیازی به ثبت روزانه اطلاعات مالی دفاتر پلمپ برای ارائه به سازمان امور مالیاتی ندارند، این مؤدیان می‌توانند ماهانه سند دفاتر روزنامه و کل خود را به صورت مرکب ثبت کنند؛ هر چند که برای رعایت قوانین سازمان تأمین اجتماعی و قانون تجارت الزام به اخذ، پلمپ و نگهداری دفاتر تجاری وجود دارد. با ارائه ‌نامه مذکور به سازمان امور مالیاتی می‌توان به این ترتیب عمل کرد:

• ثبت و ضبط اسناد به صورت ماهیانه در دفتر روزنامه (درصورتی‌که پیش از این باید اسناد به طور روزانه ثبت می‌شدند)؛
• انتقال و ثبت اطلاعات از دفتر روزنامه به دفتر کل تا 15 روز بعد از ثبت در دفتر روزنامه یا 45 روز بعد از تاریخ وقوع رخداد؛
• لزوم امکان دسترسی کامل مسئول رسیدگی‌کننده به نرم‌افزار معرفی‌شده، در صورت اعلام سیستم مکانیزه به سازمان امور مالیاتی.

مهلت ارسال اظهارنامه اشخاص حقیقی:

اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل مکلف‌اند اظهارنامه مالیاتی خود را حداکثر تا پایان خرداد ماه هر سال برای عملکرد سال قبل از طریق سامانه الکترونیکی سازمان امور مالیاتی به نشانی my.tax.gov.ir  تکمیل و ارسال کنند. اما چنانچه درگیر پیچیدگی‌های غیرمعمول بودید و بر این اساس نیاز به مشاوره داشتید، می‌توانید از آموزش تنظیم اظهارنامه اشخاص حقیقی بهره‌مند شوید‌. با فراگیری روند این کار می‌توانید با آگاهی کامل از قوانین و مقررات مالیاتی با آسودگی خیال اظهارنامه خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهید. طبیعتاً این نوشتار ظرفیت کافی برای ارائه تمام جزئیات ارسال اظهارنامه را ندارد و صرفاً می‌تواند یک‌سوم فعالان اقتصادی را پوشش دهد.

توجه داشته باشید که عدم پرداخت به‌‌موقع مالیات می‌تواند جریمه‌‌های سنگین و مشکلات قانونی به همراه داشته باشد. اگر در حال حاضر پرونده شما در مراجع حل اختلاف مالیاتی، از جمله رسیدگی توسط ممیز کل یا رسیدگی توسط هیئت حل اختلاف مالیاتی بدوی قرار دارد، می‌توانید از خدمات مالیاتی دادیس بهره‌مند شوید. تیم مشاوران رسمی دادیس به شما کمک می‌کند تا با ارائه یک لایحه‌ دفاعیه‌ به اقتضای نیازتان، مالیاتی عادلانه بپردازید.

آخرین بخشنامه مربوط به تبصره ماده 100

درخصوص عملکرد سال 1403 دستورالعمل تبصره ماده 100 هنوز منتشر نشده است که به موقع خود به توضیح آن خواهیم پرداخت.

آخرین بخشنامه مربوط به تبصره ماده 100 به شماره د/88520/200 به تاریخ 21/12/1402درخصوص عملکرد منتهی به دوره اسفند 1402 است که جزئیات آن در ادامه این نوشتار بررسی شده است.

از نظر قانون‌گذار و دولت، اظهارنامه مهم‌ترین سند مالی کسب‌وکار طی یک سال مالی است؛ به‌ این ترتیب‌که اعطای هرگونه معافیت یا استفاده از مزایای نرخ صفر مالیاتی، بخشودگی یا مشوق‌های شغلی به شرط ارائه اظهارنامه مالیاتی یا اظهارنامه عملکرد است و در صورت ارائه ندادن آن، مؤدی علی‌رغم عدم بهره‌مندی از مزایای شغلی، مشمول جریمه‌های غیرقابل بخشودگی و مجازات می‌شود. به‌سبب اهمیت این موضوع، همچون تمام اسناد مالی و محضری، اطلاعات ابرازی در اظهارنامه نیز قطعی و مشمول تبعات قانونی و مسئولیت ارسال آن به‌عهده شماست.

اشخاص مشمول تبصره ماده 100

هرساله سازمان امور مالیاتی به‌منظور تسهیل و تسریع وصول مالیات از مؤدیان و با توجه به کمتر شدن حجم فعالیت مسئولان رسیدگی‌کننده، تسهیلاتی تحت عنوان تبصره ماده 100 برای مؤدیان یا اشخاص حقیقی گروه دوم و گروه سوم قائل می‌شود تا با پرداخت مالیات مبتنی‌بر توافق، اشخاص را به گزارشگری هرچه بهتر و سریع‌تر ترغیب کند. این در حالی است که برای عملکرد سال 1403 تمامی گروه‌های دوم و سوم امکان بهره‌مندی از شرایط تبصره ماده را دارند و درصورتی‌که جمع فروش توأم با ارائه خدمات مؤدیان تا مجموع 21.600.000.000 تومان (بیست و یک میلیارد و ششصد میلیون تومان) یا معادل 150 برابر معافیت حقوق سال 1403 باشد، می‌توانند از فرم توافق‌نامه تبصره ماده 100 استفاده کنند.

به‌منظور کسب اطلاعات کامل درخصوص آخرین قوانین مربوطه به تبصره ماده 100 برای عملکرد دوره مالی 1403 می‌توانید به لینک مرتبط مراجعه فرمایید.

البته بخشنامه اشخاص مشمول تبصره ماده 100 نیز همچون سایر مصوبات در موعد قانونی خود تکمیل و جزئیات آن به‌صورت شفاف‌تری ارائه می‌شود. بخشنامه منتشر شده از جانب سازمان امور مالیاتی در ذیل همین پاراگراف در قالب فایل PDF  (به‌پیوست) تقدیم حضور می‌شود.

چه اشخاصی مشمول استفاده از تبصره ماده 100 برای عملکرد سال 1400 هستند؟

براساس دستورالعمل 3/1402/200 به تاریخ 27/02/1402 و اصلاحات بعدی دستورالعمل، اشخاص حقیقی یا تمام صاحبان مشاغلی که مجموع فروش توأم با ارائه خدمات آنها در سال 1401 کمتر یا مساوی 67.200.000.000 میلیارد ريال باشد، تا پایان خرداد ماه امکان استفاده از توافق‌نامه تبصره ماده 100 را دارند. برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در متن مقاله به‌صورت مفصل به مضمون این دستورالعمل پرداخته‌ایم.

اشخاص مشمول تبصره ماده 100

مشاوره تلفنی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی

مؤسسه مالیاتی دادیس در راستای بهره‌مندی هرچه بیشتر مؤدیان از پرداخت مالیات عادلانه قصد دارد تا با ارائه خدمات مشاوره مالیاتی تلفنی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، از ایجاد اشتباهات رایج افراد غیرمتخصص در تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و همچنین تبعات بعدی مؤدیان در پاسخگویی در سازمان امور مالیاتی جلوگیری کند. زیرا در سال‌های اخیر، به‌خصوص از سال 1400، ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی منوط به اطلاع از آخرین اخبار، قوانین، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌‌های سازمان امور مالیاتی است که مؤدیان می‌توانند در این خصوص اطلاعات خود را برای هریک متخصصان این حوزه ارسال کنند تا اظهارنامه عملکرد خود را با توجه به تغییرات شغلی‌ در آینده‌ای قابل پیش‌بینی تکمیل و ارسال کنند.

نحوه پرداخت مالیات اشخاص حقیقی: شرایط و روش‌های اقساطی

پس از تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی، نوبت به تعیین روش پرداخت مالیات می‌رسد. در این مرحله، مؤدیان می‌توانند بین پرداخت نقدی یا اقساطی یکی را انتخاب کنند. در صورت انتخاب پرداخت اقساطی، حداقل ۴۰ درصد از مبلغ کل مالیات باید به‌عنوان پیش‌ پرداخت واریز و مابقی مبلغ طی حداکثر ۶ ماه تسویه شود.

در شرایطی که کسب‌وکار با کاهش درآمد مواجه باشد، امکان استفاده از ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌‌های مستقیم وجود دارد. در این حالت، نیازی به پیش‌پرداخت نیست و کل مبلغ مالیات باید طی ۴ ماه پرداخت شود. توجه به قوانین و مقررات مالیاتی و انتخاب روش پرداخت مناسب می‌تواند به مدیریت بهتر تعهدات مالیاتی کمک کند.

استفاده از تبصره ماده 100 چه معایبی دارد؟

این مهم را در نظر داشته باشید، طبق تبصره ماده 100 سازمان امور مالیاتی، در صورت کتمان درآمد یا فروش بیشتر از سقف تعیین شده، برای شخص حقیقی، علاوه بر جریمه کتمان درآمد، جریمه عدم تسلیم اظهارنامه عملکرد نیز تعلق می‌گیرد؛ با این استدلال که فرم تبصره ماده 100 در حکم تسلیم اظهارنامه عملکرد تلقی نمی‌شود و فقط یک توافق‌نامه می‌باشد که مفاد آن از طرف مؤدی نقض شده است.

برای ارسال اظهارنامه در کافی نت چه نکاتی را مد نظر داشته باشیم؟

با توجه به اینکه ثبت و ارسال اظهارنامه الکترونیکی همچون امضای شما در دفتر اسناد رسمی می‌باشد، از این رو مسئولیت ارسال اظهارنامه نیز به عهده شماست. برای ارسال اظهارنامه در کافی نت باید مدنظر داشته باشید که ابتدا مطالعه و آگاهی کاملی نسبت به آخرین تغییرات قانون داشته باشید و سپس بر روی فرم پیش‌نویس اظهارنامه عملکرد (از سایت سازمان امور مالیاتی قابل دانلود می‌باشد) اطلاعات خود را که به طور دست‌نویس تکمیل نموده‌اید، با اطلاعاتی که توسط متصدی کافی نت تکمیل شده است، مقایسه کنید تا مشمول پرداخت مالیات اضافی نشوید.

نحوه ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی

در این بخش صرفاً نحوه ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی را به شما آموزش می‌دهیم. برای ارسال اظهارنامه مالیاتی خود عجله نکنید. تجربه به ما نشان داده است عجله کردن باعث اشتباه و خسارت می‌شود. در کمال آرامش به‌ترتیب تمام مراحل ذیل را دنبال کنید تا از ارسال صحیح اظهارنامه یا فرم تبصره ماده 100 خود اطمینان کامل به دست آورید.

ابتدا پرینت گردش حساب بانکی را که به پرونده الکترونیکی خود متصل کرده‌اید از بانک بگیرید. اگر اینترنت بانک ندارید به بانک مراجعه و موارد زیر را درخواست کنید. دقت داشته باشید که موارد 1 تا 4 می‌تواند در یک برگه خلاصه شود که حتماً دارای مهر بانک است. اما موارد 5 و 6 را در صورت امکان هرساله به‌عنوان مشتری وفادار از بانک بگیرید و در جایی نگهداری کنید تا درصورتی‌که سازمان امور مالیاتی ادعای خلاف واقع اظهارات شما را داشت، بتوانید هر ادعایی که داشتید اثبات کنید. این پرینت درخصوص سایر دعاوی نیز برای شما کاربرد خواهد داشت.

• مانده حساب اول دوره یا ابتدای سال.
• مانده حساب پایان دوره یا پایان سال.
• جمع گردش برداشت یا گردش بدهکاری طی سال یا طی دوره.
• جمع گردش واریزی یا گردش بستانکاری طی سال یا طی دوره.
• در صورت امکان پرینت حساب بانکی خود که تمام صفحات آن به مهر بانک باشد.
• اکسل گردش یک‌ساله خود را از بانک در داخل یک فلش بگیرید. این گردش برای پالایش حساب‌های بانکی شما بسیار پرکاربرد است.

این اقدام‌ها را برای سایر حساب‌های بانکی خود نیز انجام دهید تا درصورتی‌که سهواً یکی از معاملات یا جابه‌جایی بین حساب‌های شخصی در حسابی غیر حساب تجاری شما صورت گرفته باشه و حساب مورد نظر توسط سازمان امور مالیاتی مورد بررسی قرار گرفت، امکان دفاع از آن را داشته باشید.

نحوه اصلاح اینتاکد مالیاتی

شایان ذکر است که انتخاب اینتاکد صحیح می‌تواند باعث شود مبلغ مالیات پرداختی شما تفاوت چشمگیری داشته باشد. فرض بر این است که شما پرونده مالیاتی خود را تشکیل داده‌اید؛ بنابراین باید نحوه اصلاح اینتاکد مالیاتی را برایتان تشریح کنیم. ابتدا مطمئن شوید که اینتاکد شما به‌صورت صحیح ثبت شده است یا نه. برای اصلاح فعالیت یا اینتاکد به‌ این ترتیب باید عمل کنید:

• ابتدا وارد کارتابل مالیاتی خود به آدرس tax.gov.ir ‌شوید.
• سپس از منوی سمت راست، روی گزینه پرونده‌های مالیاتی کلیک ‌کنید.
• در مرحله بعد ذیل پرونده مالیاتی خود روی جرئیات پرونده کلیک ‌کنید.
• در صفحه‌ای که برایتان باز می‌شود، حتماً نوع فعالیت خود را بررسی کنید که صحیح درج شده باشد.
• با توجه به گستردگی فعالیت‌ها حتماً فعالیت‌های مشابه خود را نیز چک کنید که آیا می‌توانستید فعالیت دیگری انتخاب کنید.
• درصورتی‌که فعالیت شما به‌درستی انتخاب نشده باشد، با جواز، پروانه فعالیت، گواهی از اصناف یا با در دست داشتن اسناد و مدارک قابل اتکای خود به سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید. سپس با بررسی ضرایب مختلف از ممیز یا مسئول پرونده خود تقاضا کنید که اینتاکد یا فعالیت شما را به‌درستی ثبت کند.
• برای اصلاح اینتاکد نیاز است یک فرم درخواست نزد مسئول پرونده تکمیل کنید.
• برای اطمینان بیشتر می‌توانید ذیل این نوشتار درخواست خود را ثبت کنید تا ما به شما اینتاکد صحیح را اطلاع بدهیم.

نحوه بارگذاری اطلاعات در اظهارنامه

با ورود به کارتابل مالیاتی خود در وسط صفحه، روی فرم تبصره ماده 100 کلیک کنید و بعد از اطمینان از اطلاعات هویتی خود گردش بانکی را که سازمان امور مالیاتی جزو درآمد شما تشخیص داده است، با گردشی که از بانک دریافت کرده‌اید مقایسه کنید. درصورتی‌که گردش تشخیصی سازمان امور مالیاتی کمتر از میزان فروش شما بود، مبلغ مذکور را شخصاً به‌صورت واقعی درج کنید.

• چنانچه تمایل داشتید گردش سایر حساب‌های بانکی خود را اضافه کنید، حتماً حساب‌های مذکور را در پرونده خود در قسمت حساب‌های بانکی اضافه و سپس اقدام به ارسال فرم تبصره ماده 100 کنید. به این شکل در رسیدگی به تراکنش‌های بانکی، مورد اتهام سازمان امور مالیاتی درخصوص کتمان درآمد یا انجام رفتارهای متقلبانه قرار نمی‌گیرید.

شما می‌توانید از محتوای ویکی پدیا نیز برای اطلاعات تکیملی خود استفاده کنید.

مهلت ارسال اظهارنامه برای اشخاص حقیقی

طبق مادۀ 100 قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل موظف‌اند اظهارنامه مالیاتی خود را حداکثر تا 31 خرداد ماه سال بعد به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند. عدم ارائه اظهارنامه در مهلت مقرر، بر اساس ماده 192 قانون مالیات‌های مستقیم، جریمه‌ای معادل 30 درصد از مالیات مشمول پرداخت را به دنبال خواهد داشت. این جریمه غیرقابل‌بخشودگی است و در مواردی همچون کتمان درآمد یا ارائه هزینه‌های غیرواقعی نیز اعمال می‌شود.

مودیان برای جلوگیری از جریمه‌ها و بهره‌مندی از مزایای مالیاتی، باید در مهلت تعیین‌شده نسبت به ارائه اطلاعات مالی خود اقدام کنند.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی سال 1403

در سال 1403 محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی همچنان از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار بوده ولی با بهره‌گیری از خدمات مالیاتی ، این فرآیند به‌ طور قابل توجهی ساده‌ تر شده است.

• معافیت مالیاتی: 47 میلیون و 500 هزار تومان از سود سالیانه، معاف از مالیات است
• نرخ مالیات 15 درصد: برای درآمد تا 200 میلیون تومان اول
• نرخ مالیات 20 درصد: برای درآمد تا 200 میلیون تومان دوم
• نرخ مالیات 25 درصد: برای باقیمانده درآمد فراتر از این میزان

طبقه‌بندی صاحبان مشاغل یا اشخاص حقیقی بر چه اساسی انجام می‌شود؟

سازمان امور مالیاتی مشاغل را به دو شکل طبقه‌ بندی می‌کند:

1. بر اساس نوع فعالیت: اگر نوع فعالیت مشمول تکالیف خاصی باشد، مشاغل به صورت مستقیم در گروه مشخصی قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، مشاغلی مانند دارندگان کارت بازرگانی، مالکان واحدهای تولیدی، دارندگان مجوز بهره‌برداری از معادن، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های تخصصی، زایشگاه‌ها، هتل‌های سه‌ستاره و بالاتر، صرافی‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، طبق آیین‌نامه اجرایی 230761، فارغ از حجم فروش، به طور مستقیم در گروه اول طبقه‌ بندی مالیاتی می‌شوند.
2. بر اساس حجم فروش یا درآمد: اگر فعالیت مودی جزء موارد خاص فوق نباشد، طبقه‌بندی بر اساس میزان فروش یا درآمد صورت می‌گیرد:
   • گروه اول: مودیانی که درآمد یا فروش سالانه آن‌ها بیش از ۳ میلیارد تومان باشد یا ده برابر مالیات قطعی‌شده درآمد سالانه آن‌ها مشمول این گروه شود.
   • گروه دوم و سوم: مشاغلی که حجم فروش یا درآمد آن‌ها کمتر از میزان تعیین‌شده برای گروه اول باشد، بر اساس سقف‌های درآمدی مشخص به گروه دوم یا سوم تعلق می‌گیرند.

این طبقه‌ بندی‌ ها تعیین‌کننده تکالیف مالیاتی و وظایف قانونی هر مودی است. بنابراین، آشنایی با گروه‌ بندی مشاغل و رعایت مقررات مربوط به هر گروه، از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار است.

صاحبان مشاغل گروه دوم و سوم بر چه اساسی طبقه‌بندی می‌شوند؟

در صورتی‌که درآمد مشمول مالیات قطعی شود، مؤدیان طبق آخرین برگ قطعی یا اینکه فروش مؤدی بیشتر از یک تا سه میلیارد تومان باشد، جزء مؤدیان گروه دوم طبقه‌بندی می‌گردند. اما اگر مؤدیان مشمول شرایط گروه اول و دوم قرار نگیرند، در دسته مؤدیان گروه سوم قرار می‌گیرند.

در صورت تمایل می توانید محتوای جامع و کامل مربوط به اظهارنامه اشخاص حقوقی را مطالعه نمایید.

وظایف صاحبان مشاغل گروه دوم

مؤدیان گروه دوم وظایفی مشابه مؤدیان گروه اول دارند؛ با این تفاوت که موظف به اخذ و نگهداری دفاتر قانونی نیستند و به جای ارائه صورت سود و زیان و ترازنامه، به ارائه اطلاعات صورت درآمد و هزینه (خرید و فروش کالا و خدمات و هزینه‌های مربوطه) موظف‌اند و مابقی اجزای اظهارنامه، مشابه گروه اول با ارائه اطلاعات هویتی و ذکر مجوزها و معافیت‌ها و بخشودگی‌ها آغاز می‌شود و با درج اطلاعات حساب‌های بانکی، موجودی مواد و کالا در اول دوره و طی دوره و پایان دوره، اطلاعات اموال و شرکا و وضعیت محل تجاری تکمیل می‌گردد و در نهایت با ذکر اینکه چه فردی با چه سِمَتی اظهارنامه را ارسال می‌نماید، ثبت و به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود. اگر نوع فعالیت به گونه‌ای باشد که بعضی از اطلاعات موجود نباشد، لزومی به پر کردن آنها نیست.

وظایف صاحبان مشاغل گروه سوم

صاحبان مشاغل گروه سوم نیز مشابه گروه دوم ملزم به ارائه دفاتر روزنامه و کل نیستند و تنها تفاوت آنها با گروه دوم در این است که گروه دوم باید صورت کامل درآمد و هزینه را ارائه کنند، در صورتی که برای سازمان امور مالیاتی، صرفاً ارائه «خلاصه درآمد و هزینه» کفایت می‌کند و سایر تکالیف آنها در اظهارنامه مشترک است. این تکالیف از تکمیل اطلاعات هویتی آغاز می‌شود و با تکمیل جدول و اطلاعات معافیت مربوط به شخص، بخشودگی‌ها و مجوزهای فعالیت، تکمیل سایر اطلاعات معمول اظهارنامه خود به طور الکترونیکی و ارسال به سازمان امورمالیاتی تکمیل می‌گردد.

بخشنامه تبصره ماده 100 برای سال 1403

درخصوص گزارش عملکرد مالی منتهی به اسفند 1402، که اشخاص حقیقی موظف‌اند تا پایان خردادماه سال 1403 آن را ارائه دهند، طی بخشنامه‌ای به شماره د/88520/200 به تاریخ 21/12/1402 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید؛ با این رویکرد که حکم تبصره ماده 100 در سال‌های گذشته باعث افزایش مطلوبیت برای اشخاص حقیقی گروه دوم و سوم و فراهم آوردن موجبات همکاری بازار با دولت شده است. از طرفی نیز این فرایند باعث شد تا سازمان امور مالیاتی هزینه کمتری برای رسیدگی به پرونده مالیاتی اشخاص حقیقی پرداخت کند که به‌طور مستقیم صرفه‌جویی دولتی به شمار می‌رفت. اما این تنها منفعت استفاده از تبصره ماده 100 نبوده است. در نهایت بررسی این موضوع از جهات مختلف اقتصادی موجب شد تا ریاست محترم سازمان امور مالیاتی سقف بهره‌مندی اشخاص حقیقی گروه دوم و سوم را تا مبلغ 18 میلیارد تومان افزایش دهد.

آیا ارسال اظهارنامه در دفاتر پیشخوان دولت اقدامی صحیح است؟

برای پاسخ به این پرسش، ابتدا باید بررسی کنیم که آیا شما برای درمان بیماری به عطاری مراجعه می‌کنید یا به پزشک؟ آیا آگاهی از تغییرات یا تجربیات مربوطه برای شما اهمیت دارد؟ متأسفانه در سال‌های اخیر در سازمان امور مالیاتی شاهد این هستیم که عددی به‌اشتباه یا طبقه‌بندی نادرست اقلام سود و زیان توسط متصدی دفتر پیشخان دولت یا کافی‌‌نت ثبت شده است و از طرفی طبق نظر قانون‌گذار، ثبت الکترونیکی اظهارنامه همچون امضای شما در دفتر اسناد رسمی است؛ به این معنی که شما در سلامت کامل عهده‌دار تمام اطلاعات ارسال شده و مسئول مبلغ مالیات ابرازی هستید و اگر عددی به‌اشتباه ثبت یا طبقه‌بندی شده باشد، این گمان را به ذهن متبادر می‌کند که شما قصد کتمان حقیقت یا گمراهی مسئول رسیدگی‌کننده را دارید.

سازمان امور مالیاتی براساس گروه‌بندی اشخاص، تسهیلاتی را در قالب فرم تبصره ماده 100 ابراز داشته است که برای استفاده از آن شما باید با گروه‌بندی مشاغل و سقف درآمد مشمول بهره‌مندی از فرم تبصره ماده 100 آشنا شوید.